Koronawirus i jego rozprzestrzenianie się - czy to groźne zjawisko?
Naukowcy z całego świata ścigają się z czasem, aby spowolnić rozprzestrzenianie się choroby COVID-19, której przyczyną jest koronawirus SARS-CoV-2. Istnieje wiele różnych sposobów na uchronienie się przed infekcją tym czynnikiem zakaźnym. Należą do nich dystans społeczny, mycie rąk, środki zapobiegawcze, opracowywanie szczepionek itp.
W tej chwili, aby zrozumieć, jak ograniczyć rozprzestrzenianie się tej pandemii, ważne jest zrozumienie mechanizmu rozprzestrzeniania się, jaki wykorzystuje właśnie ten koronawirus.
Jedno jest jednak pewne: musimy najpierw poznać naszego wroga, aby go później pokonać. Dlatego też wśród wszystkich cech każdego wirusa jedną z najbardziej istotnych jest właśnie jego sposób rozprzestrzeniania się.
Wirusy to mikroorganizmy (choć ostatnio naukowcy przestali je zaliczać do organizmów żywych) utworzone przez kwasy nukleinowe otoczone białkami. Są w stanie rozmnażać się kosztem atakowanych komórek.
Ogólnie rzecz biorąc, wirus nie jest zainteresowany zabiciem nosiciela, którego wcześniej zaatakował. Skuteczny wirus to taki, który rozmnaża się w ciele nosiciela, który nawet nie wykrywa jego obecności. W ten sposób wirus taki może rozprzestrzeniać się wśród innych osób, zanim wywoła u nich objawy, które utrudniają normalne życie.
Tak więc stopień rozprzestrzeniania się jest kluczowym pojęciem w przypadku każdej epidemii. Dlatego też za chwilę zaprezentujemy Ci garść informacji na ten temat oraz związaną z tym terminologię.
Koronawirus szybko rozprzestrzenił się na całym świecie w ostatnim czasie. Konieczna jest zatem znajomość sposobów przenoszenia się tej infekcji, aby zminimalizować ryzyko zarażenia. Co powinniśmy na ten temat wiedzieć? Wyjaśnimy Ci to szczegółowo w dzisiejszym artykule. Zapraszamy do lektury!
Dlaczego tak ważne jest, aby zrozumieć, jak rozprzestrzenia się koronawirus?
Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (oryg. Centers for Disease Control and Prevention – CDC) wskazuje, że łatwość rozprzestrzeniania się wirusów między poszczególnymi osobami może być różna.
Niektóre wirusy są wysoce zaraźliwe, podczas gdy inne są mniej groźne. Aby zrozumieć, że stopień rozprzestrzeniania się koronawirusa jest prawdziwym zagrożeniem dla nas, przyjrzymy się szczegółowo temu procesowi.
Koronawirus: podstawowa liczba odtwarzania
Naukowcy szacują, że koronawirus ma przybliżoną wartość współczynnika R0 między 2 a 3. Jednak sposób, w jaki się rozprzestrzenia, stanowi prawdziwe niebezpieczeństwo.
Mówiąc najprościej, podstawowa liczba odtwarzania, czyli właśnie R0, to średnia liczba nowych przypadków, które zarażony osobnik wytworzy w ciągu danego okresu zakaźnego. Gdy ta wartość jest mniejsza niż 1, to infekcja zanika samoistnie po pewnym czasie.
Jednak gdy jest ona większa niż 1, oznacza to, że koronawirus rozprzestrzenia się na bieżąco powodując nowe przypadki.
Dla lepszego zobrazowania tego zagadnienia spójrzmy na przykład rzeczywisty:
- Podstawowa liczba odtwarzania odry wynosi 15 (R0 = 15).
Wartość ta wskazuje, że osoba z odrą może zarazić kolejne 15 niezaszczepionych osób w czasie swojej choroby. Jeśli chodzi o zwykłą grypę, aby dodać trochę innej perspektywy dla omawianego zagadnienia, wartość R0 wynosi 1,3.
Eksperci oceniają, że R0, jakim cechuje się koronawirus SARS-CoV-2 wynosi między 2 a 3. Zatem stopień rozpowszechniania się tego wirusa jest dwa razy większy niż w przypadku zwykłej grypy.
Nie jest on jednak aż tak łatwo przenośny jak odra. A to nasuwa kolejne pytanie. Jeśli od dziesięcioleci żyjemy obok chorób o większej przenikalności (takich jak odra), to jakie jest prawdziwe niebezpieczeństwo powodowane przez koronawirusa SARS-CoV-2?
Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Wykrywanie koronawirusa: czym jest test PCR?
Okres inkubacji i bezobjawowi nosiciele
Bardzo możliwe, że w wiadomościach wielokrotnie widziałeś różne relacje, takie jak na przykład: „Tak, mam koronawirusa, ale na całe szczęście nie mam żadnych objawów”. Ale te przypadki są tak naprawdę mieczem obosiecznym:
- Statystycznie wiemy, że 80% przypadków zakażenia koronawirusem wiąże się z łagodnymi objawami. Te osoby nie wymagają hospitalizacji.
- W Chinach 43 000 osób uzyskało pozytywny wynik testu na obecność koronawirusa SARS-CoV-2 bez wyraźnych objawów.
- Koronawirus ten cechuje się okresem inkubacji trwającym od 5 dni do 3 tygodni w wyjątkowych przypadkach. Średnio jest to 7 dni. Chociaż raporty wykazały, że nosiciele mogą rozprzestrzeniać chorobę w okresie inkubacji, nie jest to główny okres przypadający na zarażenia.
Dane te są bardzo obiecujące na poziomie indywidualnym. Osoby o niskim ryzyku mogą zarazić się tą chorobą, nawet tego nie zauważając. To wyraźnie dobra wiadomość dla tych osób.
Jednak zdecydowanie nie jest to korzystna wiadomość dla członków wrażliwych grup społecznych, z którymi się oni kontaktują. Stan względnie dobrego zdrowia i samopoczucia w okresie wylęgania się choroby zwiększa poziom rozprzestrzeniania się tego wirusa.
Skuteczność pozostania niezauważonym
Koronawirus nie wywołuje poważnych objawów u każdej zainfekowanej osoby. I właśnie to czyni go tak niebezpiecznym. Ponieważ często pozostaje niezauważony, może dzięki temu dotrzeć do większej liczby osób w grupach ryzyka.
Jeśli ludzie poważnie zachorują zaraz po zarażeniu się daną chorobą, należy natychmiast ich hospitalizować. Pośrednio minimalizuje to również możliwość przekazania jej innym osobom. Dlatego prawdopodobne jest, że R0 wirusa wywołującego tę konkretną chorobę będzie mniejsze niż 1.
Z łóżka szpitalnego chorzy nie mogą zazwyczaj swobodnie wyjść, a tym bardziej prowadzić dalej swoje normalne życie. Utrudnia to rozprzestrzenienie się infekcji nawet na jedną kolejną osobę. I tu właśnie wchodzi w grę skuteczność, jaką cechuje się koronawirus SARS-CoV-2.
Wielu jego nosicieli jest w stanie kontynuować normalne życie. Nawet jeśli mają kaszel, ból głowy lub lekką gorączkę.
Kto w pewnym momencie nie poszedł do sklepu spożywczego, nawet gdy czuł się chory? To zupełnie normalne zachowanie. Pozwala to jednak wirusowi przemieszczać się w cząstkach aerozoli, które wytwarzamy podczas kaszlu lub kichania.
To z kolei przenosi wirusa na inne osoby, z których niektóre są bardziej narażone na rozwój różnego rodzaju powikłań. To jest klucz do sukcesu koronawirusa. Pozwala pozornie zdrowym ludziom na normalne życie, zarażając tym samym maksymalną możliwą liczbę osób.
Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Zdrowie seniorów: opinie i potrzeby
Znaczenie skutecznego wykrywania infekcji
Z tego powodu w ostatnich dniach tak duży nacisk położono na liczbę zestawów do szybkiego wykrywania infekcji. Idealnie byłoby, gdyby każda osoba, która miała kontakt z chorym, została poddana testom… niezależnie od tego, czy wykazuje jakiekolwiek objawy.
Z przyczyn logicznych proces ten jest bardzo trudny. Choroba rozprzestrzenia się szybko, a czas i dostępne zasoby są ograniczone. Dlatego właśnie teraz tylko ci, którzy mogą udowodnić osobisty kontakt z osobą chorą lub ci, którzy wykazują wyraźne objawy infekcji i byli także w kontakcie z kimś, kto uzyskał wynik dodatni, kwalifikują się do badania.
To jest prawdziwy motyw potrzeby odpowiedzialności cywilnej. Nie możemy być pewni, że nie zostaliśmy narażeni na tego wirusa. Ale możemy zminimalizować ryzyko zarażenia, opuszczając nasze domy tak rzadko, jak to tylko możliwe.
Tak więc prawdziwym zagrożeniem ze strony koronawirusa nie jest jego śmiertelność (wynosząca 4% i to do tego prawie wyłącznie wśród osób starszych). Przeciwnie, prawdziwym zagrożeniem, na które jednak rzadko spoglądamy, jest sposób jego rozprzestrzeniania się. Dlatego tak ważne jest, aby w tej chwili zminimalizować kontakt z innymi ludźmi.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Adhikari, S., Meng, S., Wu, Y. et al. Epidemiology, causes, clinical manifestation and diagnosis, prevention and control of coronavirus disease (COVID-19) during the early outbreak period: a scoping review. Infect Dis Poverty 9, 29 (2020). https://doi.org/10.1186/s40249-020-00646-x
- Centers for Disease Control and Prevention. (2020). How Coronavirus Spreads. CDC. Available in https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prepare/transmission.html
- Majumder, M., & Mandl, K. D. (2020). Early Transmissibility Assessment of a Novel Coronavirus in Wuhan, China. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.3524675
- Han, Y., & Yang, H. (2020). The transmission and diagnosis of 2019 novel coronavirus infection disease (COVID‐19): A Chinese perspective. Journal of Medical Virology. https://doi.org/10.1002/jmv.25749