Jak oczyszcza się oko?

Nowe odkrycie w dziedzinie okulistyki dotyczy tego, jak oczyszcza się oko. To system podobny do tego, który stosuje mózg, by wyeliminować toksyczne substancje.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Dzięki eksperymentom na szczurach, naukowcy ustalili, jak oczyszcza się oko przy zastosowaniu systemu eliminacji toksyn. Odkrycie to prowadzi do wniosku, że mechanizm oczyszczania jest podobny do tego występującego w mózgu.

Nie tylko oko się oczyszcza – inne organy też eliminują toksyny i się samoistnie chronią. Przypadek mózgu należy do najczęściej analizowanych, ponieważ badania nad nim obudziły nadzieję na opracowanie metody profilaktyki choroby Parkinsona i Alzheimera.

W nowym artykule naukowym na temat oka opublikowanym w magazynie Science Translational Medicine, autorzy wyjaśniają, jak oczyszcza się oko, co jest krokiem naprzód w badaniach nad zaćmą. Przypominamy, że choroba ta może prowadzić do utraty wzroku.

Jak oczyszcza się oko: najnowsze ustalenia

Wspomniane przez nas badanie wykonano na szczurach, ze względu na podobieństwa w budowie oka ludzkiego i oczu tych zwierząt. Wkroplono im pewną substancję i obserwowano, jak oko się jej pozbywało.

W ten sposób odkryto alternatywną drogę oczyszczania. Wiadomo było, że oko, podobnie jak wiele innych organów, korzysta z układu limfatycznego, by pozbyć się toksyn. Okazało się jednak, że jest jeszcze inny mechanizm.

Naukowcy zaobserwowali, że zawierająca amyloidy substancja opuszczała gałkę oczną przez wewnętrzny kanał AQP4 (akwaporyna-4). Ten sam kanał odkryto wcześniej przy badaniach nad mózgiem.

Poza obserwacją mechanizmu samooczyszczania się oka, badaniu poddano różne scenariusze, by sprawdzić czy proces intensyfikował się, czy zwalniał. Sprawdzano wpływ ekspozycji na światło i wkroplenia atropiny.

Na koniec porównano zdrowe gałki oczne z oczami szczurów chorych na zaćmę. Okazało się, że u szczurów z zaćmą występowały zmiany w obrębie mechanizmu samooczyszczania się oka. 

Na czym polega zaćma?

Zaćma to choroba związana ze zbyt wysokim ciśnieniem wewnątrzgałkowym. Ciśnienie to da się zmierzyć, a wynik pomiaru oznacza nacisk wywierany przez ciecz wodnistą na gałkę oczną.

Zwykle ciecz wodnista znajdująca się wewnątrz oka ulega usunięciu z układu w ramach mechanizmu oczyszczania. Proces ten zapewnia usunięcie toksyn, które mogłyby uszkodzić oko.

Gdy z jakiegoś powodu ciecz wodnista nie jest w odpowiedni sposób usuwana, zbiera się i wywołuje zwiększenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. To samo dzieje się, gdy organizm produkuje zbyt dużo cieczy.

Osoba cierpiąca na zaćmę odczuwa stopniowe pogarszanie się wzroku. Okulista mierzy wówczas ciśnienie wewnątrzgałkowe i dokonuje diagnostyki. Następnie podejmuje się leczenie.

Dzięki wspomnianemu badaniu dowiedzieliśmy się, jak oczyszcza się oko i być może będziemy w stanie zapobiegać zaćmie. Wczesne wykrycie problemów z odpływem cieczy wodnistej umożliwiłoby przywrócenie jej krążenia do normy.

Jak oczyszcza się mózg?

To nowatorskie odkrycie powiązane jest z mechanizmem oczyszczania się mózgu odkrytym przez naukowców lata temu. Proces ten odbywa się w ramach układu glimfatycznego, który działa podobnie jak układ limfatyczny, tyle że tworzą go komórki glejowe układu nerwowego.

Układ limfatyczne oczyszcza organy obejmuje też mózg i oczy, ale usuwa toksyny wolno. Układ glimfatyczny działa szybciej i jest bardziej wyspecjalizowany.

Uważa się, że mózg i oko korzystają z układu glimfatycznego, ponieważ metabolizm zachodzi w nich w zwiększonym tempie. Komórki pracują więc szybko i produkują substancje, które nie powinny się akumulować.

W przypadku mózgu, regulacja zachodzi wraz z rytmem serca, podobnie jak podczas snu. W nocy pewne ruchy i skurcze tkanek wywołują usunięcie toksyn.

Jak oczyszcza się oko – podsumowanie

Naukowcy powiązali swoje odkrycie z zaćmą. Potrzeba jednak dalszych prac nad tym temat. Odkrycie jest jednak obiecujące.

Wczesne wykrywanie problemów z układem glimfatycznym umożliwiałoby wczesne rozpoczęcie leczenia zaćmy. To pomogłoby wielu osobom, które obecnie zbyt późno trafiają z tą chorobą do lekarza.