Czosnek - fakty i mity dotyczące jego konsumpcji

Czosnek jest jednym z najbardziej znanych produktów spożywczych ze względu na swoje właściwości lecznicze. Jednak wokół jego spożycia krążą mity, które najlepiej obalić.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Leonardo Biolatto.

Napisany przez Daniela Echeverri Castro

Ostatnia aktualizacja: 07 grudnia, 2022

Istnieje kilka mitów na temat spożycia produktu, jakim jest czosnek, które spowodowały zamieszanie co do jego właściwości. Chociaż prawdą jest, że jest to pożywna i zdrowa żywność, niektóre z przypisywanych – jako cudownych – właściwości nie są prawdziwe.

Podobnie jak inne produkty spożywcze, cebula ta może przyczynić się do ochrony zdrowia, jeśli zostanie włączona do zdrowej i zbilansowanej diety. I chociaż potencjał farmakologiczny czosnku został dokładnie zbadany, niektóre potencjalne działania są po prostu fałszywymi przekonaniami.

Dowiedz się więcej na ten temat czytając ten artykuł.

Czosnek – fakty i mity na temat jego spożycia

Czosnek (Allium sativum L.) to przyprawa szeroko stosowana w kuchni śródziemnomorskiej oraz w innych częściach świata. Jest często używany do przyprawiania mięs, ryb, zup i dań z ryżu, a także w wielu różnorodnych przepisach. Jest również składnikiem cenionym ze względu na właściwości lecznicze.

Jak skompilowano w przeglądzie w Avicenna Journal of Phytomedicine, jego główny związek aktywny, allicyna, posiada działanie antybiotyczne, przeciwzapalne, przeciwnadciśnieniowe, hipoglikemiczne, antyproliferacyjne i przeciwwirusowe.

Tak więc stosowany niezależnie lub w ramach terapii uzupełniającej, przyjmowanie czosnku pomaga w zapobieganiu i leczeniu różnych zaburzeń zdrowotnych. Na czym więc polega problem? Otóż wiele z jego efektów nie jest tak magicznych, jak niektórzy myślą, a kilka jego zastosowań zostało uznanych za mity. Zobaczmy.

1. Czosnek na czczo na odchudzanie

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych mitów na temat spożycia czosnku jest to, że jego spożywanie na pusty żołądek może pomóc w utracie wagi. Uważa się, że żucie ząbka czosnku z samego rana – samego lub w połączeniu z łyżką oliwy z oliwek lub miodu – aktywuje metabolizm i wspomaga spalanie tłuszczu.

Jednak te twierdzenia zostały obalone zarówno przez lekarzy, dietetyków, jak i naukowców. Przede wszystkim nie ma dowodów na to, że jedzenie czosnku na pusty żołądek ma lepszy efekt niż jedzenie go o innych porach dnia.

Z drugiej strony nie ma żywności ani związku, który sam w sobie może spowodować znaczną utratę wagi. Proces odchudzania wymaga wielodyscyplinarnego podejścia, w które muszą być zaangażowani dietetycy, lekarze, trenerzy fizyczni, a nawet psycholodzy.

Istnieje wiele czynników wpływających na nadwagę i otyłość, dlatego konieczne jest traktowanie ich kompleksowo, aby w dłuższej perspektywie osiągnąć zdrową i stabilną wagę. Oprócz tego konieczne jest rozważenie indywidualnych cech każdej osoby, aby uzyskać spersonalizowany plan działania.

Co mówi nauka

Oczywiste jest, że sam czosnek nie pomaga schudnąć. Jednak włączenie go jako elementu zbilansowanej diety o kontrolowanej kaloryczności może być korzystne.

Metaanaliza opublikowana w International Journal for Vitamin and Nutrition Research wykazała, że suplementy czosnku nie mają znaczącego wpływu na masę ciała ani wskaźnik masy ciała (BMI). Mimo to wydaje się, że pomagają zmniejszyć obwód talii u otyłych pacjentów.

Badanie udostępnione w Advanced Biomedical Research wykazało, że suplementacja czosnkiem sprzyja redukcji masy ciała i tkanki tłuszczowej u osób z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby.

Inne badania na zwierzętach dały podobne wyniki. Jednak w nich zamiast surowego czosnku zastosowano produkty takie jak olej czosnkowy i ekstrakt z czosnku.

Czosnek może uzupełniać dietę, jeśli chodzi o odchudzanie, ale sam w sobie lub w mieszankach nie powoduje utraty kilogramów. [/atomik-w-tekście]

2. Detoksykacja krwi

Są też tacy, którzy spożywają surowy czosnek w celu oczyszczenia lub detoksykacji krwi. Argumentem jest to, że związki siarki w tej żywności mogą promować eliminację toksyn z krwi poprzez stymulację funkcji wątroby.

Czy to jednak prawda? Niestety to kolejny z wielu mitów.

Nie ma naukowych dowodów na to, że surowy czosnek, dojrzały czosnek lub czosnek w jakikolwiek postaci oczyszcza krew. Wręcz przeciwnie, eksperci medyczni i dietetycy ostrzegają, że wszystko, co rzekomo odtruwa, prawdopodobnie nie przyniesie pożytku.

Powód jest prosty: zarówno wątroba, jak i nerki są odpowiedzialne za filtrowanie krwi i rozkładanie odpadów. Tak więc, dopóki te narządy są zdrowe, nie jest konieczne przyjmowanie zewnętrznych środków pomocniczych, aby proces przebiegał optymalnie.

Oczywiście czosnek jest jednym z wielu pokarmów, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania tych narządów. Ale podobnie jak w poprzednim przypadku, sam w sobie nie powoduje oczyszczania krwi.

3. Czosnek w leczeniu COVID-19

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych mitów podczas pandemii COVID-19 było to, że spożywanie czosnku może wyleczyć chorobę. Według jej zwolenników wystarczyłoby posiekać 8 ząbków surowego czosnku i zalać je 3 litrami wrzątku. Uzyskany napar miał, w magiczny wręcz sposób, łagodzić objawy.

Oczywiście jest to dalekie od rzeczywistości. Mimo że jest to produkt o potencjale przeciwdrobnoustrojowym i przeciwwirusowym, sam w sobie nie jest w stanie wyeliminować koronawirusa ani jego objawów klinicznych. I chociaż dla większości ludzi jest to nieszkodliwe lekarstwo, mało prawdopodobne jest, aby zadziałało.

Badania nad skutecznością przeciwko COVID-19

Pracownicy służby zdrowia zgadzają się, że czosnek nie jest lekiem na COVID-19. Mimo to istnieją publikacje naukowe, które mówią o jego możliwych korzyściach w walce z tą chorobą.

Na łamach Nutrition Journal naukowcy stwierdzili, że związki siarkoorganiczne i flawonoidy w czosnku mają działanie immunomodulujące, które może być przydatne jako terapia wspomagająca przeciwko infekcji. W szczególności może przyczynić się do zmniejszenia skutków ubocznych leków, ponieważ umożliwia zmniejszenie stosowanej dawki. Wymagane są jednak większe i bardziej rozstrzygające badania.

Nie należy jednak lekceważyć potencjalnych zagrożeń. W opisie przypadku udostępnionym w Special Care in Dentistry pacjentka doznała oparzeń błony śluzowej jamy ustnej w wyniku codziennego spożycia surowego czosnku jako środka wzmacniającego układ odpornościowy podczas pandemii.

Ta sama publikacja ostrzega, że ten rodzaj środka może prowadzić do oparzeń brzucha i skóry, jeśli jest stosowany niewłaściwie.

Składniki odżywcze zawarte w czosnku korzystnie wpływają na zdrowie w ramach kompletnej i zbilansowanej diety. Jedzenie do w surowej postaci powinno być rozważne.[/atomik-w-tekście]

4. Czosnek w walce z nowotworem

Niewątpliwie to jeden z kolejnych mitów na temat spożycia czosnku, w który nie powinniśmy wierzyć. Jedzenie czosnku surowego, gotowanego lub w suplementach nie może zapobiec, a tym bardziej wyleczyć raka. Pomysł ten pochodzi z kilku wstępnych i obserwacyjnych badań, które mówią o przeciwnowotworowym potencjale tej przyprawy.

W szczególności stwierdzono, że działa przeciwko formom raka, takim jak między innymi rak prostaty, jelita grubego, piersi i endometrium. Mimo to nie ma wystarczających dowodów, aby uznać to za leczenie.

Wręcz przeciwnie, oświadczenie Uniwersytetu Pompeu Fabra (UPF) stwierdza, że dostępne dowody nie są wystarczającej jakości, aby potwierdzić właściwości przeciwnowotworowe czosnku. Wskazuje, że potrzebne są bardziej rygorystyczne badania, aby dokładniej określić jego rolę w walce z chorobą nowotworową.

Włączenie czosnku do regularnej diety jest zdrowe i dostarcza organizmowi przeciwutleniaczy, witamin, minerałów i innych kluczowych składników odżywczych wspomagających dbania o zdrowie. Jego spożycie może stanowić uzupełnienie diety i innych zdrowych nawyków związanych z profilaktyką tego typu chorób.[/atomik-w-tekście]

Czosnek: żywność zdrowa, ale nie cudowna

To prawda, że włączenie czosnku do zwykłej diety może zapewnić korzyści zdrowotne. Jednak w przeciwieństwie do tego, co myśli wielu ludzi, czosnek sam w sobie nie jest cudownym panaceum na wszystko. Nie jest też opcją leczenia chorób lub nadwagi.

W rzeczywistości zaleca się ostrożność w codziennym spożywaniu, zwłaszcza surowego, ponieważ może powodować mdłości, pieczenie w jamie ustnej i podrażnienie żołądka. Najlepiej jeść go z umiarem i dodawać do posiłków w formie przyprawy.

Decydując się na jego prezentację w suplementach, należy bezwzględnie stosować się do zaleceń producenta dotyczących spożycia. Przede wszystkim należy pamiętać, że nie zastępuje on żadnego leczenia.