Co to jest laktoferyna i jakie korzyści przynosi dla organizmu?

Laktoferyna jest składnikiem mleka zarówno kobiecego, jak i krowiego, który oferuje ogromne korzyści zdrowotne. Wyjaśniamy, co to jest i jak można z niej skorzystać.

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Maria Patricia Pinero Corredor.

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Laktoferyna to białko należące do grupy glikoprotein. Najpierw wyizolowano ją z surowicy mleka krowiego, a następnie z mleka matki, gdzie występuje w dużych ilościach. Charakteryzuje się tym, że wiąże się z żelazem i dlatego należy do rodziny transferryn. Dowiedz się więcej o zaletach laktoferyny już dziś.

Obecność żelaza wyjaśnia dużą część jej funkcji biologicznych. Ponadto wspomaga zdrowie jelit, działa przeciwbakteryjnie i przeciwutleniająco oraz aktywuje układ odpornościowy. Ponadto po strawieniu tworzy peptydy, które również biorą udział w funkcjach zdrowotnych.

Białko to jest na tyle interesujące, że jego właściwości wzbudziły zainteresowanie przemysłu farmaceutycznego, biotechnologicznego i spożywczego. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o korzyściach, jakie oferuje laktoferyna, czytaj dalej.

Co to jest laktoferyna?

Laktoferyna lub w skrócie Lf to białko wyizolowane najpierw z mleka krowiego, a następnie z mleka ludzkiego. Wcześniej znano ją pod nazwą laktotransferyna, a obecnie klasyfikuje jako glikoproteinę. Oznacza to, że to białko ma związek z węglowodanami i żelazem. Gdy nie zawiera żelaza, nosi nazwę apolaktoferyny.

Rozpuszcza się w serwatce i charakteryzowano je jako nośnik żelaza do komórek ciała. Ma kształt motyla z 2 bocznymi “skrzydłami” połączonymi z centralnym obszarem lub rodzajem zawiasu. Każde skrzydło ma zdolność do wiązania się z cząsteczką żelaza.

Gdzie pozyskuje się lakroferynę?

Laktoferyna znajduje się głównie w dojrzałym mleku matki i siarze, która jest pierwszą wydzieliną mleka po urodzeniu. Wartości wahają się od 7 gramów na litr siary do 1 grama na litr mleka dojrzałego.

Oprócz mleka znajduje się również w osoczu krwi, neutrofilach, ślinie, żółci, łzach i trzustce. Niektórzy badacze twierdzą, że 30% żelaza zawartego w mleku matki wiąże się z laktoferyną.

Komercyjnie głównym źródłem laktoferyny jest serwatka z mleka krowiego, ponieważ dostępność tego produktu w ogromnych ilościach sprzyja jej pozyskiwaniu.

Jakie korzyści daje laktoferyna?

Laktoferyna wykazuje szereg właściwości, które sprzyjają jej zastosowaniu w niektórych produktach. Poniżej zobaczymy jej najważniejsze zalety.

Uczestniczy w metabolizmie żelaza

Jak wyjaśniono, laktoferyna wiąże się z 2 cząsteczkami żelaza i w ten sposób pomaga w jego transporcie przez krew. Ten środek transportu wspomaga metabolizm żelaza. Ogólnie rzecz biorąc, laktoferyna działa jako białko równoważące, które utrzymuje samoregulację organizmu.

Działanie przeciwdrobnoustrojowe

Jest dobrze udokumentowane, że laktoferyna wywiera działanie przeciwdrobnoustrojowe na wiele różnych patogenów, w tym grzyby, bakterie i wirusy. Powodów jest kilka.

Po pierwsze, Lf działa jako pierwsza linia obrony w jelitach i promuje wzrost bakterii probiotycznych, takich jak bifidobakterie i pałeczki kwasu mlekowego. Ponadto laktoferyna ma zdolność „porywania” jonów żelaza w miejscach infekcji, pozbawiając bakterie składnika odżywczego niezbędnego do ich wzrostu.

Ponadto Lf może wiązać się z błonami zewnętrznymi niektórych rodzajów bakterii, zmieniając ich sztywność i destabilizując je. W ten sposób hamuje ich wzrost.

Stwierdzono również działanie przeciwdrobnoustrojowe Lf przeciwko szczepom Helicobacter pylori. Inne odkrycia komentują jej wpływ na niektóre bakterie oporne na niektóre antybiotyki, takie jak Klebsiella spp. i Staphylococcus aureus.

Wiele właściwości przeciwdrobnoustrojowych Lf wynika z aktywności bioaktywnego peptydu znanego jako laktoferycyna lub Lfcn. Peptyd ten jest otrzymywany z degradacji Lf przez enzym pepsynę. Lfcn nie wchłania żelaza.

Aktywność immunomodulacyjna

Laktoferyna może wspierać proliferację, różnicowanie i aktywację komórek układu odpornościowego. Ponadto ułatwia rozpoznawanie niektórych antygenów i produkcję przeciwciał.

Specyficzne receptory Lf znajdują się na limfocytach, makrofagach i monocytach. Bierze również udział w regulacji aktywności komórek NK, czyli limfocytów niszczących komórki zakażone przez organizmy chorobotwórcze i komórki nowotworowe.

Obecnie wiadomo ponadto, że Lf ma zdolność indukowania produkcji substancji przeciwzapalnych, takich jak interleukina. Z drugiej strony grupa ekspertów twierdzi, że przeciwdrobnoustrojowe działanie laktoferyny może zapobiegać rozwojowi stanu zapalnego. W ten sposób zapobiega późniejszemu uszkodzeniu tkanek.

Efekt przeciwutleniający

Aktywność przeciwutleniająca związana z laktoferyną wiąże się z jej zdolnością do wychwytywania jonów żelaza. Minerał ten, w postaci jonowej lub niezwiązanej, działa jako akcelerator reakcji oksydacyjno-redukcyjnych, w których powstają wolne rodniki.

Naukowcy donoszą również, że wolne rodniki powstające podczas reakcji zapalnej mogą być neutralizowane przez laktoferynę. W ten sposób chroni ona komórki układu odpornościowego.

Może pomóc w leczeniu niektórych rodzajów raka

Niektóre badania wskazują, że zdolność Lf do modulowania cytokin prozapalnych wiąże się też z jej działaniem przeciwrakowym. Co więcej, ma sprzyjać śmierci komórek nowotworowych poprzez stymulację cytotoksycznej aktywności komórek NK.

Jednak wymagane są dalsze badania na ludziach, aby potwierdzić te wyniki.

Jaka jest przyszłość laktoferyny w dziedzinie zdrowia człowieka?

Wiadomo, że laktoferyna odgrywa kluczową rolę w zwalczaniu infekcji, hamując replikację wirusów, takich jak HIV i innych z rodziny herpes. Lf działa jak naturalna bariera śluzówkowa, zarówno oddechowa, jak i jelitowa.

W badaniu obserwacyjnym, 75 pacjentów z aktywną infekcją COVID-19 wyzdrowiało po spożyciu syropu odżywczego z laktoferyną bydlęcą. Suplement zawierał 32 miligramy Lf w 10 mililitrach i 12 miligramów witaminy C oraz 10 miligramów cynku.

Chociaż te korzyści laktoferyny są obiecujące, potrzebne są dalsze badania, aby zweryfikować jej działanie przeciwwirusowe u ludzi oraz w badaniach laboratoryjnych. Eksperci uważają, że konieczne jest dalsze szukanie dowodów w celu uzyskania rozstrzygających wyników.