Ciąża przy epilepsji - wszystko, co powinieneś wiedzieć

Epilepsja i ciąża niosą ze sobą ryzyko. Dlatego niezwykle ważne jest, aby kobiety z tą chorobą poznały sposoby zmniejszenia ryzyka wystąpienia problemów z nią związanych.
Ciąża przy epilepsji - wszystko, co powinieneś wiedzieć
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 18 grudnia, 2022

Dla wielu kobiet prawdziwym wyzwaniem jest stawienie czoła trudnościom, jakie prowokuje ciąża przy epilepsji. Sytuacja taka występuje w 3 na 1000 przypadków.

Na szczęście ciąża tak naprawdę nie zwiększa ryzyka napadów padaczkowych. Ponadto większość dzieci urodzonych przez matki z tą chorobą rodzi się całkowicie zdrowymi. Co więcej, nawet 96% kobiet, które doświadczają problemów, jakie niesie epilepsja w ciąży, może mieć normalny poród bez żadnych komplikacji.

Ciąża przy epilepsji – zmiany w organizmie matki

Padaczka odnosi się do choroby neurologicznej, w której osoba cierpi na masowe, synchroniczne wyładowania z neuronów. Innymi słowy, istnieje aktywność elektryczna komórek nerwowych w dużych obszarach mózgu w tym samym czasie.

Sytuacja taka może, ale nie musi, powodować drgawek. Teraz musimy wyjaśnić, że istnieje różnica między napadami padaczkowymi a stanem napadowym. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie zawsze idą one w parze. Niezależnie od przypadku, wstrząsy elektryczne zawsze ustępują objawowi, który w wielu przypadkach jest niewielkim, zlokalizowanym ruchem.

Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzą zmiany spowodowane działaniem hormonów, zwłaszcza progesteronu. Ogólnie rzecz biorąc, istnieją modyfikacje w tkankach narządów płciowych, rozrodczych, serca i tkanek miękkich. Można powiedzieć, że w taki czy inny sposób dotyczy to prawie wszystkich komórek.

Nie ma danych, które określałyby, czy napady mają tendencję do zwiększania się lub zmniejszania w czasie ciąży. Z badań przeprowadzonych w tym zakresie wynika, że płód tak naprawdę nie ma na to wpływu.

Dowodzą raczej, że jedną z największych przyczyn problemów podczas ciąży jest brak odpowiedniej ilości snu. To zmienia związek między padaczką a ciążą. Dzieje się tak, ponieważ na ogół napady nasilają się, jeśli kobieta nie śpi dobrze w ostatnim trymestrze ciąży. Jednak nikt nie wie na pewno, czy jest to rzeczywiście spowodowane złym wypoczynkiem i stresem, czy też zmianami hormonalnymi.

Niemniej jednak istnieją problemy z lekami stosowanymi w leczeniu padaczki. Aby dana osoba mogła opanować padaczkę, musi przyjmować leki. Jednak robienie tego w czasie ciąży nie jest najzdrowszym rozwiązaniem, ponieważ sama ciąża modyfikuje całkowitą objętość krążącej krwi, a także jej dystrybucję w tkankach ciała.

Kobieta w szpitalu. Ciąża przy epilepsji

Ciąża przy epilepsji – zmiany w leczeniu

Jednym z głównych skutków ubocznych leków przeciwdrgawkowych są wady wrodzone. Stanowi to dylemat, jeśli chodzi o opiekę i monitorowanie ciąży kobiety z padaczką.

Naukowcy porównali częstość występowania wad wrodzonych wśród dzieci urodzonych przez matki z padaczką z innymi urodzonymi przez kobiety bez tej choroby. Znaleźli znaczące różnice. W populacji ogólnej wady wrodzone zdarzają się co 100 porodów. Jednak u osób leczonych lekami przeciwpadaczkowymi istnieje nawet trzykrotnie większe ryzyko występowania wad wrodzonych.
Prawdopodobieństwo skomplikowanego porodu wzrasta, gdy matka przyjmuje kilka leków jednocześnie. Jest to częsta sytuacja wśród pacjentów z padaczką, którzy nie reagują dobrze na zwykłe leczenie. W rezultacie lekarz zaczyna łączyć różne dawki, aby zmniejszyć napady.

Badania wykazały, że jeśli kobieta przyjmuje leki takie jak walproinian i karbamazepina płód jest bardziej narażony na rozwijanie wad. W tym przypadku najbardziej dotkniętym obszarem płodu jest ośrodkowy układ nerwowy.

To, co zwykle sugerują lekarze, to zmniejszenie dawki leków przeciwpadaczkowych w czasie ciąży. Jeśli kobieta nie miała napadów przez ponad 9 miesięcy, może przyjmować bardzo małe ilości jednego leku.

W każdym przypadku konieczne jest, aby taką zmianę zatwierdził specjalista. W przeciwnym razie może to przynieść poważne konsekwencje zarówno dla matki, jak i dla płodu.

Ryzyko wystąpienia drgawek

Chociaż statystyki nie wskazują wyraźnie wzrostu lub spadku liczby napadów w czasie ciąży, prawda jest taka, że czasem się one zdarzają. Jeśli pacjentka ma częste napady padaczkowe, istnieje duże prawdopodobieństwo, że będzie je miała w czasie ciąży.

Stany napadowe niosą ze sobą ryzyko zarówno dla matki, jak i dla płodu. Jednym z największych problemów jest niedotlenienie (brak dotlenienia tkanek podczas zdarzenia). Jeśli do łożyska dotrze niewystarczająca ilość tlenu, może to mieć wpływ na funkcjonowanie i rozwój narządów dziecka.

Powikłaniem napadów padaczkowych może też być uraz. Oczywiście może to być bardzo problematyczne dla kobiety w ciąży. Tracąc przytomność podczas epizodu, pacjentka może upaść i zranić się we wrażliwych miejscach, takich jak czaszka i brzuch, powiększony teraz z powodu ciąży.

Śmiertelność płodu u ciężarnych z padaczką jest wyższa niż u pozostałych ciężarnych. Wiele z tych zgonów, które szacuje się na około 1 na 1000 ciąż, wynika z nagłej nieoczekiwanej śmierci w padaczce (SUDEP).

SUDEP odnosi się do niewyjaśnionej śmierci u osób z padaczką. Przez niewyjaśnione rozumiemy, że nie doszło do utonięcia ani do żadnego urazu. Nikt nie wie o pochodzeniu tego zespołu. Wiemy jednak, że istnieją czynniki ryzyka, na które można działać, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia takiej sytuacji.

Ciężarne kobiety z padaczką nigdy nie powinny spać same lub twarzą w dół. Również ich rodziny lub przyjaciele powinni dowiedzieć się o pierwszej pomocy na wypadek, gdyby musieli jej udzielić.

Kobieta w ciąży

Ciąża przy epilepsji – o czym należy pamiętać

Jak widać, padaczka i ciąża to skomplikowana kombinacja. Ostatecznie wszystko może pójść dobrze. Jednak lekarz prowadzący musi cały czas monitorować dany przypadek. Ponadto kobieta powinna podjąć wszelkie środki ostrożności, aby zmniejszyć związane z tym ryzyko.

Dodatkowo pamiętaj, że kobieta może kontynuować przyjmowanie leków tylko wtedy, gdy tak zaleci specjalista. Lekarz może poprosić o dawki stężenia leków we krwi kobiety, aby dostosować ilości. Żadna kobieta w ciąży nie powinna nigdy samodzielnie decydować o wstrzymaniu lub zmianie dawki przyjmowanych leków.

Poród powinien być zaplanowany z wyprzedzeniem, w wyspecjalizowanych miejscach, z doświadczonym zespołem medycznym. Możliwa jest opcja cięcia cesarskiego, a decyzja powinna zostać podjęta po szczerym dialogu lekarza położnika z przyszłą mamą.

Im lepsza komunikacja między nimi, tym zdrowsza i łatwiejsza będzie ciąża.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Palacio, Eduardo, and Karen Cárdenas. “Epilepsia y embarazo.” Revista Repertorio de Medicina y Cirugía 24.4 (2015): 243-253.
  • García, Ramiro Jorge García. “Situaciones especiales en adolescentes epilépticos: embarazo, parto y lactancia.” Revista Cubana de Neurología y Neurocirugía 2.1 (2012): 47-55.
  • Navarro-Meza, Andrea. “Epilepsia y embarazo.” Acta Académica 47.Noviembre (2010): 251-256.
  • Planas-Ballvé, A., et al. “El insomnio y la pobre calidad de sueño se asocian a un mal control de crisis en pacientes con epilepsia.” Neurología (2020).
  • Battino, D., et al. “Malformaciones en los hijos de embarazadas con epilepsia.” Rev Neurol 34.5 (2002): 476-480.
  • Lallana, Virginia Meca, and José Vivancos Mora. “Fármacos antiepilépticos.”
  • Kochen, Silvia, Constanza Salera, and Josef Seni. “Embarazo y epilepsia en Argentina.” Neurología Argentina 3.3 (2011): 156-161.
  • Pascual, F. Higes, and A. Yusta Izquierdo. “Tratamiento de la epilepsia.” Medicine-Programa de Formación Médica Continuada Acreditado 12.72 (2019): 4232-4242.
  • Vélez, Alberto, Paola A. Ortíz, and Carolina Sandoval. “Problemas de los hijos de madres con epilepsia.” Acta Neurol Colomb 21.1 (2005): 73-81.
  • Velásquez, Mauricio, Alejandro De Marinis, and Evelyn Benavides. “Muerte súbita en epilepsia.” Revista médica de Chile 146.8 (2018): 902-908.
  • Borgelt, Laura M., Felecia M. Hart, and Jacquelyn L. Bainbridge. “Epilepsy during pregnancy: focus on management strategies.” International journal of women’s health 8 (2016): 505.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.