Chlorheksydyna: antybiotyk o wielu zastosowaniach

Chlorheksydyna to znany antybiotyk, często przepisywany przez dentystów na całym świecie. Tłumaczymy jego działanie.
Chlorheksydyna: antybiotyk o wielu zastosowaniach
Vanesa Evangelina Buffa

Przejrzane i zatwierdzone przez: dentysta Vanesa Evangelina Buffa.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Chlorheksydyna to środek antyseptyczny, zapobiegający namnażaniu się bakterii, które wywołują infekcje ran. Uniemożliwia on rozwijanie się patogenów w tkankach.

Różnica między środkiem dezynfekującym a antyseptycznym dotyczy pola ich działania. Ten pierwszy uniemożliwia rozwój bakterii na przedmiotach, podczas gdy ten drugi blokuje ich wzrost w tkankach, na przykład na skórze.

Celem stosowania chlorheksydyny na błony śluzowe jest eliminacja i zahamowania namnażania się bakterii. W ten sposób zmniejsza się ryzyko zainfekowania rany bez uszkadzania skóry wokół.

Związek aktywny przykleja się do śluzówki i jest stopniowo uwalniany przez prawie osiem godzin. Dlatego płukanki z chlorheksydyną wykonuje się dwa do trzech razy dziennie.

Chlorheksydyna: wskazania 

Antyseptyk ten stosowany jest w stomatologii, przede wszystkim przy leczeniu zranień śluzówki. Kuracja chlorheksydyną może być ogólna lub miejscowa, zależnie od rozmiaru problemu.

Kuracja ogólna

Jeśli masz skłonność do aft lub innych nawracających dolegliwości, z pewnością znasz chlorheksydynę. Zaleca się stosowanie jej po myciu zębów w formie płukanki. Bywa też składnikiem niektórych past do zębów.

Stosowanie miejscowe

Jeśli celem leczenie miejscowe, nakłada się chlorheksydynę w formie sprayu. Wówczas działa punktowo. Zaleca się go w następujących przypadkach:

  • Miejscowe infekcje w jamie ustnej.
  • Rany na języku.
  • Po interwencji chirurgicznej.
Płukanki wspomagają leczenie dolegliwości w obrębie jamy ustnej.

Zastosowanie chlorheksydyny w obrębie jamy ustnej

Chlorheksydyna do stosowania w obrębie jamy ustnej występuje zwykle w roztworze o stężeniu 0,2 %, 0, 12 % lub 0,10 %. Nakłada się ją w postaci żelu, sprayu lub pasty. Płyn z chlorheksydyną stosuje się 30 minut po myciu zębów, płucząc jamę ustną 15 mililitrami roztworu przez pół minuty.

Przy leczeniu punktowym, na przykład po zabiegu chirurgicznym, zwykle nakłada się spray. Ma on kilka zalet: działa w konkretnym miejscu i ma mocniejsze działanie antyseptyczne.

Nie używaj tego środka zbyt długo, gdyż może spowodować pojawienie się plam na zębach oraz ich ciemnienie. Nie martw się jednak – te skutki uboczne ustępują wraz z odstawieniem leku.

Stosowanie

Większość pacjentów stosujących chlorheksydynę nakłada ją zaraz po szczotkowaniu zębów, jak normalny płyn do płukania jamy ustnej. To błąd – należy odczekać minimum pół godziny po myciu.

Powodem jest fakt, że chlorheksydyna nie jest kompatybilna ze składnikami wielu past do zębów. Mowa o laurylosiarczanie sodu i monofluorofosforanie sodu.

Chlorheksydyna: miejscowe działanie antyseptyczne

Chlorheksydynę stosuje się także punktowo, gdyż zwalcza ona wiele typów mikroorganizmów. Ma ona wiele zalet – nie drażni i nie wchodzi w reakcję z krwią. Poza tym, jest mało toksyczna. Można ja1 więc stosować na otwarte rany takie jak otarcia, rany cięte czy poparzenia.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Chicharro Luna, E., Pertegal Vázquez, F., Pérez Prieto, M., Baño Ruíz, L., & Pérez Saura, I. (2008). Clorhexidina vs povidona iodada como antiséptico de la piel. Revista Española de Podología.
  • Torres, M., Díaz, M., & Acosta, A. (2009). La clorhexidina, bases estructurales y aplicaciones en la estomatologia. Gac Med Espiritual.
  • Bascones, A., & Morante, S. (2006). Antisépticos orales: Revisión de la literatura y perspectiva actual. Avances en periodoncia e implantología oral18(1), 21-29.
  • Beraún, A. P. (2011). Acción antimicrobiana del digluconato de clorhexidina al 0.12% en Estreptococcus del grupo mutans después del uso de una pasta dental que contiene Lauril Sulfato de Sodio. Revista Científica Visión Dental14(2-3), 770-776.
  • Ayala, G., Álvarez, M., & Nuñez, M. (2016). Efecto de la combinación de clorhexidina y fluoruro de sodio sobre Streptococcus mutans en preescolares con manchas blancas. Revista Estomatológica Herediana. https://doi.org/10.20453/reh.v26i3.2956
  • Morante Mudarra, S. (2018). Valoración cruzada ya doble ciego, mediante el modelo de gingivitis experimental, de la eficacia de tres colutorios de clorhexidina sin alcohol frente a la prevención de gingivitis ya la neoformación de placa supragingival. Ene9, 15.
  • Urquet, A. O., & Spada, V. A. (2022). Clorhexidina y la Odontología. In V Jornadas de Actualización en Prácticas Odontológicas Integradas PPS-SEPOI (La Plata, 3 de noviembre de 2022).
  • Bustamante, O. C., Troncos, L. G. P., de Zebrauskas, A. P. P., Leandro, K. C. R., & Sime, C. L. D. C. H. (2020). Antisépticos Orales: Clorhexidina, flúor y triclosán. Salud & Vida Sipanense7(1), 4-16.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.