Zaćma i jej odmiany - dowiedz się więcej

Zaćma występuje w różnych odmianach, wszystkie jednak wpływają negatywnie na wzrok. Nieleczona może prowadzić do ślepoty.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Zaćma to choroba oczu występująca w różnych odmianach. Chociaż powszechnie kojarzy się ją ze zbyt wysokiem ciśnieniem w oku, jest to o wiele bardziej skomplikowane.

Wszystkie typy zaćmy są przewlekłe i degeneracyjne. Oznacza to, że rozwijają się i w końcu uszkadzają nerw wzrokowy. W najgorszym wypadku mogą doprowadzić do ślepoty w wyniku zniszczenia układu wysyłającego bodźce wzrokowe do mózgu.

Diagnostyka zaćmy

Problem stanowi fakt, że zaćma nie daje od razu wyraźnych objawów. Ciśnienie wewnątrzgałkowe może latami narastać bez żadnych symptomów.

By zdiagnozować dolegliwość, trzeba zmierzyć ciśnienie w oku. Robi to lekarz okulista przy użyciu specjalnego urządzenia. Pomiaru dokonuje się nie tylko u pacjentów z objawami, ale też u tych znajdujących się w grupie ryzyka.

Zaćma: czynniki ryzyka

U niektórych osób ryzyko wystąpienia choroby jest większe. Pacjenci tacy powinni dokonywać pomiarów ciśnienia w oku i uwrażliwić się na pierwsze objawy. Ryzyko pojawienia się zaćmy wzrasta z wiekiem. Po 40. roku życia stopniowo rośnie.

Obciążenie genetyczne ma również znaczenie. U dzieci osoby, która cierpiała na zaćmę mogą też w późniejszym okresie życia pojawić się objawy. 

Inne choroby oczu nie pozostają tu bez znaczenia. Osoby krótkowzroczne znajdują się w grupie ryzyka – prawdopodobieństwo zapadnięcia na zaćmę jest u nich dwukrotnie większe.

Najczęściej występujące rodzaje zaćmy

Jak informuje National Eye Institute istnieją cztery powszechne rodzaje zaćmy. Klasyfikuje się je ze względu na sposób, w jaki odpływ płynu z oka jest blokowany.

Zaćma pierwotna otwartego kąta

To najczęściej występujący rodzaj tej choroby. Powstaje w wyniku zakłóceń odprowadzania płynu znajdującego się w oku. Wskutek zatrzymania płynu w oku, wzrasta ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Postęp choroby jest wolny i powoduje degenerację tkanek. Pacjenci zwykle orientują się późno, gdy szkody są już wyrządzone. Dlatego też nazywa się zaćmę cichą ślepotą.

Leczenie polega na podawaniu leków i zabiegu operacyjnym. Istnieje tu kilka możliwości, o których decyduje lekarz.

Zaćma pierwotna zamkniętego kąta

Ten typ zaćmy występuje o wiele rzadziej. Jego objawy są ostrzejsze.

Nazwa odnosi się do kąta jaki tworzy źrenica i rogówka. W tym przypadku, jego wartość jest niższa od uważanej za normalną i to anatomia uniemożliwia odpływ płynu z oka.

Należy szybko podejmować leczenie tego schorzenia. Konsekwencje mogą być jeszcze poważniejsze niż w przypadku zaćmy otwartego kąta.

Zaćma normalnego ciśnienia

To najdziwniejszy typ zaćmy. U cierpiących na niego pacjentów ciśnienie wewnątrzgałkowe jest w normie lub poniżej normy.

Jednak mają miejsce degeneracja i uszkodzenie nerwu wzrokowego, jak w przypadku pozostałych typów. Nauka nie dotarła jeszcze do przyczyn tej choroby, wobec czego jej leczenie jest bardzo trudne. 

Zaćma wrodzona

Przy tej odmianie dziecko rodzi się z anomalią kąta pomiędzy źrenicą a rogówką, co uniemożliwia prawidłowy rozwój kanalików odprowadzających płyn z oka. Dlatego też od pierwszych dni życia ciśnienie w oku jest zbyt wysokie.

Rozwiązaniem stanowi zabieg chirurgiczny. Pozwala on uniknąć późniejszych problemów.

Każdy rodzaj zaćmy należy leczyć

Każdy typ zaćmy, niezależnie od typu, jest groźny. Jeśli tracimy wzrok, powinniśmy natychmiast iść do okulisty.

Specjalista zmierzy ciśnienie wewnątrzgałkowe, oceni stan nerwu wzrokowego i soczewki. Jeśli wykryje zmiany, przepisze nam leki lub w razie potrzeby skieruje na odpowiedni zabieg.