Toksyczni rodzice - 10 cech charakterystycznych

Choć może nam się wydawać, że zapewnianie dzieciom wolności jest dla nich zjawiskiem pozytywnym, faktem jest iż należy to do zachowań rodziców toksycznych. Może się również przyczynić do przyszłej porażki życiowej dziecka.
Toksyczni rodzice - 10 cech charakterystycznych

Ostatnia aktualizacja: 24 września, 2022

Toksyczni rodzice zazwyczaj nie mają pojęcia jak bardzo ich zachowanie szkodzi ich dzieciom. Nie przynosi nic dobrego. Starając się być dobrymi rodzicami, popełniają tak naprawdę poważne błędy. Oczywiście, należy przyznać otwarcie, że nikt z nas nie jest idealny i wszyscy czasami w dobrej wierze popełniamy błędy. Warto jednak starać się ich uniknąć.

Dlatego właśnie w dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej dziesięciu cechom charakterystycznym, jakie wykazują toksyczni rodzice. Jeśli w czas je wykryjemy, będziemy w stanie szybko im zaradzić.

Ważne jednak, aby zachować otwarty umysł. Zwłaszcza jeśli jesteś rodzicem, zaakceptuj, że być może popełniasz gdzieś błąd i przyjdzie Ci go skorygować.

1. Toksyczni rodzice: osiągnę to, co chcę manipulując dzieckiem

Być rodzicem i manipulatorem zarazem? Tak, niestety to możliwe. Niezależnie od tego, jak niewiarygodne by się to wydawało, niektórzy rodzice posługują się swoimi dziećmi, aby osiągnąć to, czego chcą.

Choć może Ci się wydawać, że Twoje dziecko nie zdaje sobie z tego sprawy, prawda jest taka, że toksyczni rodzice zajmujący się manipulacją, głęboko ranią najmłodszych, pozostawiając w nich ślad na całe przyszłe życie.

Toksyczna matka i dziewczynka z kotwicą.

Aby sprawić, że dziecko będzie uległe i posłuszne, rodzic może się posłużyć narzędziem jakim jest poczucie winy. Służy to osiągnięciu konkretnego celu. Jeżeli dziecko czuje się winne i jest zdane na łaskę i niełaskę rodzica, będzie wykonywać jego polecenia i myśleć tak, jak rodzic.

2. Czasami zdarzy mi być agresywnym

Nie mamy tu na myśli agresji fizycznej, która również jest szkodliwa, ale przede wszystkim agresję słowną. Toksyczni rodzice obrażają dzieci i wyrażają się o nich w sposób poniżający, prowokując tym samym zaniżenie ich poczucia własnej wartości.

Problemy pojawiają się w każdej rodzinie. Czasami jednak czynniki takie jak zmęczenie, nadmiar obowiązków, praca zawodowa czy inne napięcia mogą sprawić, że nie jesteśmy w stanie stawić im czoła w zdrowy sposób.

Należy jednak pamiętać, że poniżanie dziecka i obrażanie go nie nauczy go niczego, raczej pozbawi go poczucia własnej wartości i zdrowego osądu własnej osoby.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Koniecznie zajrzyj do artykułu: Język poprzez słowa zadaje rzeczywisty ból i cierpienie

3. Moje dziecko wiem że je kocham – po co mam mu o tym mówić?

Brak czułości i okazywania uczuć to jeden z głównych problemów, które w przyszłości mogą stworzyć przestrzeń brakom emocjonalnym. Te z kolei mogą z czasem zaowocować uzależnieniem emocjonalnym.

Tego typu zachowanie może wywołać brak poczucia bezpieczeństwa, problem z zaufaniem i poważne zaburzenia w relacjach międzyludzkich danej osoby w życiu dorosłym.

Przestraszona dziewczynka

Miłość, czułość i troska to elementy niezwykle ważne. Nie powinniśmy zakładać, że nasze dziecko wie, że je kochamy. Musimy mu to pokazywać w codziennym życiu. Tylko w taki sposób uda nam się wychować je na zdrowego i szczęśliwego człowieka.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Może zainteresuje Cię również artykuł: Wychowanie z miłością, a nie w posłuszeństwie opartym na strachu

4. Nie interesują mnie jego zmartwienia

Czy pamiętasz jak to było, kiedy Twoi rodzice Cię nie słuchali? Czy w takiej sytuacji powierzyłbyś im swoje najskrytsze przemyślenia i sekrety? Brak odpowiedniej komunikacji staje się przyczyną poważnego braku zaufania i sprawia, że nie jesteśmy w stanie śmiało wyrażać swoich myśli przed rodzicami.

Toksyczni rodzice zaniedbują komunikację, powodując tym, że dziecko zaczyna skrupulatnie ukrywać swoje uczucia, myśli i problemy. To z kolei sprawia, że najmłodsi nie są w stanie sobie z nimi poradzić. Z czasem zaczynają one niejako dusić dzieci od środka, przytłaczając je.

Słuchanie swoich dzieci z należną uwagą sprawia, że czują się one chciane i kochane. Ważne jednak, by robić to aktywnie i z pełnym zaangażowaniem.

5. Nie podobają mi się twoi znajomi

Nie możesz kontrolować tego, z kim widuje się Twoje dziecko ani w czyim towarzystwie czuje się zadowolone… Jeżeli dasz mu odczuć, że nie akceptujesz jego przyjaciół, spowodujesz jedynie bunt u dziecka.

Twoje dzieci nie są takie same jak Ty. Być może należy do “paczki”, której nie rozumiesz, może jego przyjaciele palą papierosy lub robią rzeczy, których nie akceptujesz… Musisz zadbać o bezpieczeństwo dziecka, ale pamiętaj też, że istnieje całe mnóstwo czynników, których nie jesteś w stanie kontrolować.

Dziewczyna płacze

Jeżeli Twoje dziecko okazuje szacunek, jest sobą i jest szczęśliwe, należy pozwolić mu przebywać z kim chce.

6. Musisz się uczyć i masz być…

Czasami mamy wobec naszych dzieci pewne wymagania i oczekiwania: chcemy, żeby było nauczycielem, lekarzem, muzykiem… Czy jednak zapytałeś kiedyś, czego tak naprawdę pragnie Twoje dziecko?

W wielu przypadkach, oprócz chęci należy wziąć również pod uwagę możliwości. Jeżeli Twojemu dziecku kiepsko idzie w matematyce i w naukach ścisłych, jak możesz oczekiwać od niego tego, że zostanie lekarzem?

Nadmierne oczekiwania doprowadzą tylko do pojawienia się frustracji, wycieńczenia i dezaprobaty połączonej z odrzuceniem ze strony rodziny. Pozwól dziecku być tym, kim chce.

7. Ty nie możesz tego robić, ja tak

Jednym z najczęstszych problemów, jakie wykazują toksyczni rodzice jest wpajanie dzieciom dobrego zachowania, podczas gdy oni sami go nie wykazują.

Pomyślmy na przykład o przekleństwach lub agresywnych zachowaniach nacechowanych brakiem szacunku do innych. Mówią dziecku, żeby tego nie robiły, ale sami zachowują się dokładnie w przeciwny sposób.

Ojciec krzyczy na córkę.

Niespójność między słowami a uczynkami nigdy nie będzie stanowić dobrej podstawy do wychowania swoich dzieci.

8. Powinieneś był dostać lepszą ocenę

Niektórzy toksyczni rodzice są w stosunku do swoich dzieci bardzo wymagający i wywierają na nich zbyt dużą presję. Czy miałeś w klasie kolegę, który zawsze płakał, gdy nie osiągnął najlepszej oceny na sprawdzianie lub podczas egzaminu? A Ty zadowolony ze swojej trójki…

Rodzice muszą nauczyć się kontrolować swój poziom wymagań jakie mają w stosunku do dzieci. Oczywiście, szóstka to bardzo dobra ocena, która zasługuje na pochwałę. Nie zmuszaj jednak dziecka, aby osiągnęło ten wynik za wszelką cenę.

Tak wiele czynników ma bowiem wpływ na szkolne wyniki dzieci: może nie lubi tego przedmiotu, może to zadanie domowe nie przypadło mu do gustu, a może zwyczajnie dziecko miało zły dzień. Nic się nie stanie, jeśli dziecko dostanie trójkę. Nic się też nie stanie jeśli w ogóle nie zda egzaminu. Uwierz, świat nie stanie w miejscu.

To jest nauka, nie zawody.

9. Nie martw się, ja cię ochronię

Nadopiekuńczość to jedna z najgorszych cech, jaką mogą wykazywać toksyczni rodzice. Sprawia ona, że z czasem młodzi ludzie nie są w stanie podejmować własnych decyzji i stawiać czoła pojawiającym się na horyzoncie problemom.

Najpoważniejsze problemy pojawiają się, gdy człowiek taki nagle się usamodzielnia, oddzielając się od swoich rodziców. To właśnie wtedy zaczyna odczuwać zagubienie, silną dezorientację i niemożność podjęcia jakiejkolwiek decyzji.

Nadopiekuńcza matka z córką

Nie jest dobrze trzymać dziecko pod kloszem tak, aby nikt nie był w stanie wyrządzić mu krzywdy. Życie tak czy inaczej dostarczy mu bolesnych upadków, zawodów i ran, więc lepiej jest przygotować je na nie zamiast nazbyt ochraniać.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Koniecznie zobacz też artykuł: Hiper-rodzicielstwo odbiera dzieciom radość

10. Jedz i pij na co masz ochotę

Jeżeli wpoisz dziecku niezdrowe i niewłaściwe nawyki żywieniowe, z całą pewnością nie przyniesie to pozytywnych rezultatów. Toksyczni rodzice pozwalają dziecku pić alkohol i palić papierosy od młodszych lat. Przymykają też oczy na inne niewłaściwe zwyczaje, jak gdyby nic się nie działo. Nie jest to jednak dobre zachowanie.

Tego typu zachowanie rodziców daje dzieciom obraz świata, w którym nie panują żadne normy i ograniczenia. Co więcej, mogą się pojawić problemy zdrowotne takie jak na przykład otyłość.

Toksyczni rodzice wyrządzają swoim dzieciom ogromną krzywdę. Co więcej, krzywdzą również siebie samych. Dlatego właśnie muszą zrozumieć, że czas otworzyć oczy i nie odrzucać opcji, że być może jesteśmy w błędzie.

Dzieci są bowiem niewinnymi ofiarami ich niewłaściwego postępowania.

 


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Ramírez, M. A. (2005). PADRES Y DESARROLLO DE LOS HIJOS: PRACTICAS DE CRIANZA. Estudios Pedagógicos (Valdivia). https://doi.org/10.4067/S0718-07052005000200011
  • Rodrigo, M. J., Máiquez, M. L., García, M., Mendoza, R., Rubio, A., Martínez, A., & Martín, J. C. (2004). Relaciones padres-hijos y estilos de vida en la adolescencia. Psicothema. https://doi.org/doi:10.1258/shorts/2012.011173
  • Ángeles González, M. ed. (1996). Guía para madres y padres. Orinetación para el uso en el ambiente familiar del material para actividades y juegos educativos. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1016/j.annals.2007.06.004
  • Morales, D. T. (2011). Educación Emocional. Revista Padres y Maestros. https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.