Toksoplazmoza oczna - jak ją rozpoznać?
Toksoplazmoza oczna wywoływana jest przez pasożyta o nazwie Toxoplasma gondii. To częsta choroba – dotyka ona prawie 500 milionów ludzi na świecie. Nie u wszystkich nosicieli tego pasożyta pojawiają się jednak problemy z oczami.
Toksoplazmoza wywołuje objawy i komplikacje u osób o osłabionym układzie odpornościowym i u dzieci, które zaraziły się w łonie matki. Toksoplazmoza oczna jest trudna do wykrycia i skutkuje nieostrym widzeniem lub nawet ślepotą.
Na czym polega toksoplazmoza?
Najpierw warto wyjaśnić, w jaki sposób dochodzi do zakażenia tym pasożytem. Toxoplasma gondii namnaża się w organizmach kotów. Zakażone zwierzęta wydalają jaja pasożyta wraz z odchodami.
W ten sposób najłatwiej się zarazić. Jednak wiele osób wchodzi w kontakt z pasożytem, gdyż ten potrafi znajdować się w żywności, w tym w owocach, warzywach i mięsie. Spożycie niepoddanego obróbce termicznej produktu z jajami pasożyta może spowodować chorobę. Dotyczy to także wody i mleka.
Choroba ta przenoszona jest także podczas ciąży. Jeśli ciężarna kobieta po raz pierwszy wejdzie w kontakt z pasożytem, może przekazać go przez łożysko dziecku.
Wówczas najczęściej dochodzi do toksoplazmozy ocznej. Zależnie od momentu rozwoju płodu, w którym pojawi się kontakt z pasożytem, szkody będą mniejsze lub większe. Ryzyko wystąpienia komplikacji i deformacji jest największe w pierwszym trymestrze.
Jak powstaje toksoplazmoza oczna?
Zwykle początkowo infekcje przebiegają bezobjawowo. Jednak z czasem może dojść do reaktywacji i uszkodzenia oka oraz powstania blizny, której można nie zauważyć.
Po reaktywacji infekcji pojawiają się konkretne objawy toksoplazmozy ocznej. Dzieje się tak, gdyż pasożyt lokuje się w siatkówce, czyli części oka, która odpowiada za widzenie. Dochodzi do zapalenia siatkówki i zaburzeń wzroku.
Badanie Hiszpańskiego Towarzystwa Okulistycznego potwierdza, że toksoplazmoza oczna nawracająca to ta najczęstsza. Może też pojawić się w związku z AIDS lub przy stosowaniu kuracji kortykosterydami lub lekami immunosupresyjnymi.
Czytaj dalej: 5 skutecznych sposobów na infekcje oczu
Jak wykryć toksoplazmozę oczną?
Diagnostyka toksoplazmozy ocznej nie jest prosta. Zaczyna się od obserwacji klinicznej. Testy są jedynie w stanie wykazać czy dana osoba miała kontakt z pasożytem, czy nie.
Badania serologiczne wykazują obecność przeciwciał typowych dla tego rodzaju infekcji, więc na tej podstawie wiadomo czy infekcja miała miejsce. Jednak nie u każdego, kto miał kontakt z pasożytem, rozwija się toksoplazmoza oczna.
Okulista może zdiagnozować uszkodzenie siatkówki oraz obecność blizny na naczyniówce. Naczyniówka to jedna z błon w oku.
Badania laboratoryjne mogą nadać kierunek diagnostyce, ale nie dają potwierdzenia. Konieczne jest wykonanie dokładnego badania oka przez specjalistę, by mieć pewność, że nic nie zostało przeoczone.
Leczenie toksoplazmozy ocznej
Toksoplazmoza oczna powoduje nieostre widzenie, nadwrażliwość na światło i ból oczu. Czasami prowadzi nawet do ślepoty. Niestety do dzisiaj nie ma możliwości wyleczenia powstałych zmian.
Leczenie zapobiega pogłębianiu się szkód na siatkówce i nawrotom. Zastosowanie pirymetaminy i sulfadiazyny uniemożliwia pasożytowi reprodukcję.
Co więcej, zapisuje się metyloprednizolon, czyli kortykosteryd o działaniu przeciwzapalnym. Zaleca się też suplementy z kwasem foliowym, które łagodzą działania uboczne pirymetaminy.
Czytaj teraz: Ból oczu – 4 naturalne metody leczenia
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie toksoplazmozy ocznej jest profilaktyka. Lekarze zalecają poddawanie żywności obróbce termicznej, by niszczyć pasożyty. Co więcej, ciężarne kobiety powinny uważać na kontakt z kotami.
W razie pojawienia się niepokojących objawów należy udać się do okulisty. Szybkie wykrycie choroby może zapobiec pogłębianiu się szkód.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Comportamiento clínico-epidemiológico de la toxoplasmosis ocular. (n.d.). Retrieved July 17, 2020, from http://scielo.sld.cu/scielo.php?pid=S0864-21762011000100002&script=sci_arttext&tlng=pt
- Toxoplasmosis ocular. (n.d.). Retrieved July 17, 2020, from http://scielo.sld.cu/scielo.php?pid=S0864-21762010000400014&script=sci_arttext&tlng=pt
- Revisión de la prevención y tratamiento de la toxoplasmosis ocular. (n.d.). Retrieved July 17, 2020, from https://www.researchgate.net/profile/Xavier_Valldeperas/publication/237749017_Revision_de_la_prevencion_y_tratamiento_de_la_toxoplasmosis_ocular/links/547502a80cf29afed6120624.pdf
- Toxoplasmosis ocular. (n.d.). Retrieved July 17, 2020, from http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=s0365-66912003001000004
- Toledo González, Yusimik, et al. “Comportamiento clínico-epidemiológico de la toxoplasmosis ocular.” Revista Cubana de Oftalmología 24.1 (2011): 15-29.
- Pleyer, U., Torun, N., & Liesenfeld, O. (2007). Okuläre Toxoplasmose. Ophthalmologe, 104(7), 603–616. https://doi.org/10.1007/s00347-007-1535-8
- Pardo, A., J. Collizo, and X. Valldeperas. “Revisión de la prevención y tratamiento de la toxoplasmosis ocular.” Annals d’Oftamología 12.1 (2004): 11-20.
- Flegr, J., Prandota, J., Sovičková, M., & Israili, Z. H. (2014). Toxoplasmosis – A global threat. Correlation of latent toxoplasmosis with specific disease burden in a set of 88 countries. PLoS ONE, 9(3). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0090203
- Bonfioli, A. A., & Orefice, F. (2005, July). Toxoplasmosis. Seminars in Ophthalmology. https://doi.org/10.1080/08820530500231961
- Toledo González, Yusimik, et al. “Toxoplasmosis ocular.” Revista Cubana de Oftalmología 23 (2010): 812-826.
- Rosso, Fernando, et al. “Toxoplasmosis congénita: aspectos clínicos y epidemiológicos de la infección durante el embarazo.” Colombia Médica 38.3 (2007): 316-337.
- Furtado, João M., et al. “Toxoplasma gondii migration within and infection of human retina.” PLoS One 8.2 (2013): e54358.