Świetlik - czym jest i jakie może mieć zastosowanie?

Ludzie tradycyjnie używali rośliny świetlika jako leczenia łagodnych problemów z oczami. Dowiedz się, co mówią badania i jak ta roślina może przynieść korzyści innym obszarom ciała!
Świetlik - czym jest i jakie może mieć zastosowanie?

Napisany przez Daniela Andarcia

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Świetlik jest rośliną jednoroczną, która mierzy od 5 do 25 cm wysokości. Pochodząca z Europy, Azji i Ameryki Północnej roślina ta ma owalne liście o nieregularnych brzegach i białe kwiaty z fioletowymi liniami oraz żółtymi plamkami pośrodku.

Od wieków tradycyjna medycyna głosi, że świetlik służy do łagodzenia różnych łagodnych problemów z oczami, takich jak zaczerwienienie i podrażnienie. Podobnie może pomóc w pobudzaniu zdrowia skóry i obniżaniu poziomu cukru we krwi. W tym artykule omówimy szczegółowo to, co musisz wiedzieć na temat tej fascynującej rośliny!

Świetlik — zastosowania i zalety

Oko widziane z bliska - świetlik na oczy.
Jednym z najczęstszych zastosowań świetlika jest łagodzenie zaczerwienienia oczu i innych problemów z nimi związanych.

W języku greckim Euphrasia oznacza „radość” i odnosi się do tego, co ludzie czują, gdy roślina ta łagodzi wszelkie dolegliwości, jakie mogą odczuwać w okolicach oczu. Poniżej opiszemy płynące ze stosowania rośliny korzyści.

Jest źródłem związków roślinnych

Świetlik jest bogaty w związki roślinne, takie jak luteolina i kwercetyna. Według badań opublikowanych w Central European Journal of Immunology, te flawonoidy mogą hamować komórki tuczne. Są to komórki odpornościowe, które są zdolne do uwalniania histaminy, związku wywołującego objawy alergii, takie jak katar lub łzawienie oczu.

Jednak specjaliści uważają, że tradycyjnie ludzie używali świetlika do leczenia alergicznego nieżytu nosa, znanego również jako katar sienny. Dzieje się tak, ponieważ ma on właściwości antyhistaminowe. Potwierdzenie tej teorii wymaga jednak dalszych badań.

Ponadto istnieją naukowe dowody na to, że świetlik zawiera aukubię, związek chemiczny korzystnie wpływający na nasze zdrowie.

Według badań probówkowych, aukubina może zmniejszyć blizny spowodowane zawałem serca. Może się to przyczynić do ogólnej poprawy zdrowia naszego układu krążenia.

Podobnie badanie przeprowadzone na gryzoniach wykazało, że związek ten minimalizuje powstawanie blizn na tkance serca po zawale serca poprzez zmniejszenie szkód oksydacyjnych powodowanych przez wolne rodniki. Potwierdzenie tej teorii jednak nadal wymaga dalszych badań.

Złagodzenie problemów z oczami

Nazwa świetlika odnosi się do korzyści wynikających ze stosowania go. Jednak pomimo intensywnych badań, dowody są nadal ograniczone.

Badanie opublikowane w Balkan Medical Journal wykazało, że ekstrakt roślinny ze świetlika może przyczyniać się do kontrolowania stanu zapalnego w komórkach rogówki.

Podobnie badanie w probówce wykazało, że kilka kropli ze świetlikiem i rumiankiem pomogło chronić komórki rogówki przed stanem zapalnym i uszkodzeniami powodowanymi przez słońce.

Co więcej, w innym badaniu klinicznym, w którym uczestniczyło 65 osób dorosłych z zapaleniem oka, przetestowano krople do oczu ze świetlikiem i ekstraktem z róży pod kątem alergii na pyłki, wiatr, kurz, infekcje i zmęczenie oczu. Odkryto, że krople te całkowicie złagodziły zaczerwienienie, obrzęk, pieczenie i lepkie wydzieliny wokół oczu u około 81% uczestników.

Badanie wykazało również, że inni uczestnicy doświadczyli znacznej poprawy. Jednak nadal wymaga to badań na ludziach, które poświadczają skuteczność świetlika w leczeniu podrażnienia i zapalenia oka. Podobnie, żadne dowody nie potwierdzają, czy świetlik może złagodzić objawy chorób oczu, takie jak zwyrodnienie plamki żółtej, zaćma i jaskra. Mamy nadzieję na dalsze badania i publikowanie ich wyników.

Świetlik — inne korzyści ze stosowania go

Oprócz poprawy zdrowia naszych oczu roślina świetlika może również przynieść korzyści innym częściom ciała. Oto niektóre z bardziej rozszerzonych typowych zastosowań:

  • Poprawa zdrowia skóry: według badań opublikowanych w International Journal of Molecular Sciences, świetlik może zapobiegać uszkodzeniom skóry przez słońce, ponieważ zwalcza tak zwane wolne rodniki. Warto wspomnieć, że to uszkodzenie może powodować powstawanie zmarszczek. Zwiększa również ryzyko zachorowania na raka skóry.
  • Zmniejszenie poziomu cukru we krwi: Badanie opublikowane w Fitoterapia zasugerowało, że podawanie doustnego ekstraktu z liści rośliny świetlika gryzoniom z cukrzycą zmniejszyło ich poziom cukru we krwi o 34% w ciągu 2 godzin. Dodatkowo ekstrakt nie wpływał na poziom glukozy u gryzoni bez cukrzycy.
  • Zwalcza szkodliwe bakterie: badanie laboratoryjne wykazało, że związki roślinne zawarte w świetliku mają tendencję do hamowania wzrostu bakterii związanych z infekcjami oczu, takich jak Staphylococcus aureus i Klebsiella pneumoniae.
  • Wspomaganie zdrowia wątroby: Według badań na zwierzętach i w probówkach, aukubina obecna w świetliku powinna chronić wątrobę przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki.
  • Zmniejszenie przeziębienia i kaszlu: Tradycyjnie ludzie używali świetlika do łagodzenia przeziębienia, kaszlu i zapalenia zatok.

Gdzie można zdobyć roślinę?

Możesz znaleźć roślinę świetlika w kilku postaciach, czy to jako herbata ziołowa, płynny ekstrakt, granulki homeopatyczne, kapsułki i krople do oczu.

Możliwe efekty uboczne

Oko z kataraktą z bliska
Osoby cierpiące na cukrzycę powinny skonsultować się z lekarzem przed użyciem świetlika.

Ważne jest, aby uważać na sposób używania świetlika w celu złagodzenia problemów ze wzrokiem. Pomimo popularności w domowych płynach do płukania, które pomagają przy zmęczeniu oczu, nie są one tak bezpieczne. W rzeczywistości ich stosowanie może spowodować infekcję.

Mając to na uwadze, zalecamy stosowanie sterylnych kropli do oczu. Jeśli jednak jesteś po operacji oka lub nosisz soczewki kontaktowe, przed użyciem kropli do oczu skonsultuj się z okulistą.

Podobnie, należy również skonsultować się z lekarzem, jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki na cukrzycę. To ważne, ponieważ niektóre badania sugerują, że świetlik może obniżyć poziom cukru we krwi.

Wreszcie, ponieważ specjaliści nie przetestowali tej rośliny na kobietach w ciąży lub karmiących piersią, najlepiej jej unikać, jeśli tak jest w Twoim przypadku. Pamiętaj też, że ta roślina nie jest certyfikowanym lekiem na żadną chorobę. W związku z tym świetlik nie powinien zastępować żadnego leku.

Dawkowanie i zalecenia

Nie ma określonej dawki, która będzie działać na każdego. Jednak niektóre produkty zarządzają ilością zgodnie z formą, w jakiej są dostarczane. Oto niektóre z nich:

  • Herbata: od 1 do 2 łyżeczek suszonej rośliny świetlika lub 1 torebka herbaty na filiżankę gorącej wody. Ponieważ ta herbata zwykle ma nieco gorzki smak, możesz ją dosłodzić, jeśli chcesz.
  • Ekstrakt płynny: od 1 do 2 mililitrów, maksymalnie 3 razy dziennie.
  • Granulki homeopatyczne: Od 3 do 5 granulek dziennie rozcieńczanych pod językiem.
  • Kapsułki: od 400 do 470 miligramów, 2 do 3 razy dziennie.
  • Krople do oczu: 1 lub więcej kropli na każde oko, w razie potrzeby 3 do 5 razy dziennie.

Czy świetlik jest skuteczny dla zdrowia wzroku?

Jak widzisz, ta niewielka roślina może przyczynić się do poprawienia zdrowia oczu i lepszego wzroku. Jednak zawsze warto zachować ostrożność i konsultować się ze specjalistą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek kuracji.

Dodatkowo, chociaż ludzie używają go od wieków w celu złagodzenia problemów związanych z oczami, naukowcy nie potwierdzili wszystkich jego zalet. Z tego powodu nie należy zastępować żadnego rodzaju kuracji różnymi formami tej rośliny.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Shaik, Y., Caraffa, A., Ronconi, G., Lessiani, G., & Conti, P. (2018). Impact of polyphenols on mast cells with special emphasis on the effect of quercetin and luteolin. Central-European journal of immunology, 43(4), 476–481. https://doi.org/10.5114/ceji.2018.81347
  • Mari, A., Ciocarlan, A., Aiello, N., Scartezzini, F., Pizza, C., & D’Ambrosio, M. (2017). Research survey on iridoid and phenylethanoid glycosides among seven populations of Euphrasia rostkoviana Hayne from the Alps. Phytochemistry, 137, 72–80. https://doi.org/10.1016/j.phytochem.2017.02.013
  • Xiao, Y., Chang, W., Wu, Q. Q., Jiang, X. H., Duan, M. X., Jin, Y. G., & Tang, Q. Z. (2018). Aucubin Protects against TGFβ1-Induced Cardiac Fibroblasts Activation by Mediating the AMPKα/mTOR Signaling Pathway. Planta medica, 84(2), 91–99. https://doi.org/10.1055/s-0043-118663
  • Yang, Z., Wu, Q. Q., Xiao, Y., Duan, M. X., Liu, C., Yuan, Y., Meng, Y. Y., Liao, H. H., & Tang, Q. Z. (2018). Aucubin Protects against Myocardial Infarction-Induced Cardiac Remodeling via nNOS/NO-Regulated Oxidative Stress. Oxidative medicine and cellular longevity, 2018, 4327901. https://doi.org/10.1155/2018/4327901
  • Paduch, R., Woźniak, A., Niedziela, P., & Rejdak, R. (2014). Assessment of eyebright (euphrasia officinalis L.) extract activity in relation to human corneal cells using in vitro tests. Balkan medical journal, 31(1), 29–36. https://doi.org/10.5152/balkanmedj.2014.8377
  • Bigagli, E., Cinci, L., D’Ambrosio, M., & Luceri, C. (2017). Pharmacological activities of an eye drop containing Matricaria chamomilla and Euphrasia officinalis extracts in UVB-induced oxidative stress and inflammation of human corneal cells. Journal of photochemistry and photobiology. B, Biology, 173, 618–625. https://doi.org/10.1016/j.jphotobiol.2017.06.031
  • Stoss, M., Michels, C., Peter, E., Beutke, R., & Gorter, R. W. (2000). Prospective cohort trial of Euphrasia single-dose eye drops in conjunctivitis. Journal of alternative and complementary medicine (New York, N.Y.), 6(6), 499–508. https://doi.org/10.1089/acm.2000.6.499
  • Liu, Y., Hwang, E., Ngo, H., Perumalsamy, H., Kim, Y. J., Li, L., & Yi, T. H. (2018). Protective Effects of Euphrasia officinalis Extract against Ultraviolet B-Induced Photoaging in Normal Human Dermal Fibroblasts. International journal of molecular sciences, 19(11), 3327. https://doi.org/10.3390/ijms19113327
  • Porchezhian, E., Ansari, S. H., & Shreedharan, N. K. (2000). Antihyperglycemic activity of Euphrasia officinale leaves. Fitoterapia, 71(5), 522–526. https://doi.org/10.1016/s0367-326x(00)00204-5
  • Novy, P., Davidova, H., Serrano-Rojero, C. S., Rondevaldova, J., Pulkrabek, J., & Kokoska, L. (2015). Composition and Antimicrobial Activity of Euphrasia rostkoviana Hayne Essential Oil. Evidence-based complementary and alternative medicine : eCAM, 2015, 734101. https://doi.org/10.1155/2015/734101
  • Lv, P. Y., Feng, H., Huang, W. H., Tian, Y. Y., Wang, Y. Q., Qin, Y. H., Li, X. H., Hu, K., Zhou, H. H., & Ouyang, D. S. (2017). Aucubin and its hydrolytic derivative attenuate activation of hepatic stellate cells via modulation of TGF-β stimulation. Environmental toxicology and pharmacology, 50, 234–239. https://doi.org/10.1016/j.etap.2017.02.012

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.