Plama na płucu: główne przyczyny i leczenie
RTG klatki piersiowej jest najczęściej stosowaną techniką obrazowania w chorobach płuc. Badanie to jest bardzo przydatne do potwierdzania różnych diagnoz układu oddechowego. Jest to możliwe dzięki wizualizacji różnych wzorców, które w rzeczywistości są odzwierciedleniem zachodzących zmian. Jedną z nich jest plama na płucu.
Struktury w klatce piersiowej mają różne gęstości, które poprzez padanie promieni rentgenowskich tworzą obrazy charakterystyczne dla tych gęstości. Na tym opiera się normalne prześwietlenie klatki piersiowej.
W potocznej terminologii wizualizacja białawej figury określana jest jako plamka lub plama na płucu, natomiast termin techniczny to guzek płucny. Stosowany termin kliniczny będzie jednak zależał od cech wykazywanych przez zmętnienie, które jest wynikiem zwiększonej gęstości tkanki z powodu określonej patologii.
Najczęstsze przyczyny plam na płucach
Procesy zakaźne są jedną z głównych przyczyn zwiększonej gęstości na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej. Lokalizacja i charakterystyka plamki na płucu powinna zawsze korelować z objawami klinicznymi pacjenta.
Czasami jednak wyniki obrazowania mogą sugerować konkretny patogen, co pozwala na szybkie wdrożenie skutecznego leczenia.
Zapalenie płuc i odoskrzelowe zapalenie płuc
Infekcja tkanki płucnej to zapalenie płuc, ale jeśli dotyczy również przewodów (oskrzeli), które umożliwiają przedostawanie się powietrza do płuc, mówi się o odoskrzelowym zapaleniu płuc.
Przyczyną tej infekcji dolnych dróg oddechowych są wirusy, bakterie, a nawet grzyby. Spowodowana tym stanem plama na płucu jest słabo odgraniczona, tworząc obraz znany jako ognisko konsolidacji.
W przypadku rozpoznania zapalenia płuc lub odoskrzelowego zapalenia płuc, w którym prześwietlenie potwierdza objawy kliniczne, należy przepisać antybiotyki. Wybór leku będzie zależał od wieku pacjenta, położenia geograficznego i podejrzewanej choroby.
Drogi podawania zależą od stanu pacjenta. Generalnie w pierwszych dniach wybiera się drogę dożylną.
Zapalenie płuc początkowo jest zwykle leczone lekami dożylnymi, a następnie terapią doustną.Gruźlica płuc
Chorobą, z którą ludzkość walcz od wieków, jest gruźlica. Objawy kliniczne obejmują:
- Nocne poty
- Utrata masy ciała
- Odkrztuszanie krwi
W tym przypadku, na zdjęciu rentgenowskim jest widoczna wyraźna plama na płucu. Chociaż obraz zmętnienia może pojawić się w dowolnym obszarze klatki piersiowej, częstą lokalizacją są szczyty płuc.
Podejrzenie diagnostyczne należy potwierdzić badaniami bakteriologicznymi i posiewem plwociny. Ze względu na objawy kliniczne konieczne jest wykluczenie procesu nowotworowego.
Leczenie gruźlicy polega na stosowaniu leków o długotrwałym stosowaniu, dlatego obserwacja pacjenta jest niezbędna, aby móc wyleczyć chorobę.
Przeczytaj więcej tutaj: Jak leczyć zapalenie płuc?
Ropień płucny
Nagromadzenie substancji ropnych w jamie powstałej w płucach oznacza, że jest to ropień płuca, który jest poważnym powikłaniem procesu zakaźnego. Mikroorganizmy sprawcze prowadzą do destrukcji tkanek, w wyniku czego dochodzi do martwicy.
Objawy kliniczne oto głównie:
- Gorączka
- Ból w klatce piersiowej
- Utrata wagi
- Kaszel z odkrztuszaniem ropnej i śmierdzącej wydzieliny
Podejrzenie diagnostyczne powinno korelować z różnymi czynnikami ryzyka, takimi jak wiek, alkoholizm, palenie tytoniu, wydzielina z jamy ustnej. W prześwietleniu klatki piersiowej widoczna jest plama w płucach utworzona przez białawy obraz, w którego wnętrzu widoczny jest ciemny wzór.
Leczenie wymaga przyjęcia do szpitala w celu dożylnego podania antybiotyków. Czasami konieczny jest drenaż ropnia.
Plama na płucu może mieć inne możliwe przyczyny związane z patologiami śródpiersia
Prześwietlenie klatki piersiowej służy nie tylko do oceny chorób układu oddechowego. Pomiędzy dwoma płucami znajduje się bardzo ważny obszar: śródpiersie.
Obszar ten zawiera wszystkie struktury klatki piersiowej, z wyjątkiem płuc. Dlatego każde zaangażowanie któregokolwiek z tych elementów doprowadzi do powstania zniekształconego obrazu na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej.
Guzy i zmiany w śródpiersiu
Utrata normalnych cech struktur znajdujących się między dwoma płucami na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej powoduje konieczność dokładnej oceny śródpiersia. Czasem odkrywa się te zmiany przypadkowo, ponieważ choroba, która je spowodowała, może nie dawać żadnych objawów.
Jednak badanie wyników radiologicznych jest niezbędne, ponieważ mogą one wskazywać na poważny proces.
Plama na płucu w przestrzeni śródpiersia może być zarówno stanem błahym, jak i wczesnym objawem nowotworu pozapłucnego. Zwykle zwiększona gęstość występuje tylko po jednej stronie klatki piersiowej, uniemożliwiając dostrzeżenie struktur lub ich przemieszczenie na zdjęciu rentgenowskim.
W przypadku nieprawidłowego obrazu wymagany jest nowe badania, podczas którego pacjent układa się na boku (projekcja boczna).
W ten sposób plamę na płucu można obserwować z dwóch perspektyw. Ogromna przydatność tych badań polega na tym, że śródpiersie podzielone jest na przedziały anatomiczne, w których mieszczą się różne struktury.
W związku z tym obrazy mogą służyć jako wskazówka do lokalizacji guza. Mimo to tomografia będzie idealnym badaniem, aby wskazać zarówno lokalizację, jak i zaatakowaną tkankę.
Zmiany naczyń krwionośnych
Oprócz guzów i nowotworów plama na płucu może też wskazywać na obecność naczyń krwionośnych, które mają inny kształt niż normalny. Do takich zmian należą malformacje tętniczo-żylne , które często pozostają niezauważone, ponieważ nie dają objawów, i występują stosunkowo rzadko.
Jednak w przypadku nieprawidłowego wzorca naczyniowego należy dokładnie ocenić stan pacjenta. Potwierdzenie zmian strukturalnych w naczyniach krwionośnych przeprowadza się za pomocą badań środków kontrastowych, takich jak angiorezonans. Leczenie obejmuje arteriografię z embolizacją oraz w szczególnych przypadkach zabieg chirurgiczny.
Przeczytaj więcej: Czym dokładnie jest guzek płucny?
Zawsze należy brać pod uwagę guzy płuc
Guzy wewnątrzpłucne również tworzą białawe cienie na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej. Rak płuc stanowi jedną z głównych przyczyn zgonów onkologicznych w kilku krajach.
Dlatego plama na płucu, bez widocznej przyczyny, to bezwarunkowo powód do dalszych badań, uwzględniających czynniki ryzyka pacjenta, takie jak wiek i nawyki palenia.
Wczesne podejrzenie skutkuje ponadto zmniejszoną śmiertelnością dzięki wykryciu raka we wczesnym stadium. W ten sposób można szybko wdrożyć leczenie z większą szansą powodzenia niż w przypadku zaawansowanej neoplazji.
Jednak nie wszystkie guzy płuc mają złośliwy charakter, dlatego dokładna ocena pozwala uniknąć błędów diagnostycznych. Zarówno tych, które wzbudzają niepotrzebny alarm, jak i tych, które przeoczają wczesną zmianę pogarszając rokowania.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Vargas, J.; Radiología de Tórax; Cátedra de Diagnóstico por Imágenes UNNE 33 – 59;
- Coronado, G.; Prieto, M.; Hincapié, J.; Principales Patrones Radiológicos en la Placa Simple de Tórax: Una Visión Radiológica y Macroscópica; Sociedad Española de Radiología Médica; 2014.
- Albi, G.; Semiología Básica en Radiología de Tórax; Pediatría Integral; 16 (2): 170.e1 – 170.e10; 2012.
- Gil, R.; Fernández, P.; Sabbach, E.; Diagnóstico Clínico-Radiológico de la Neumonía del Adulto Adquirida en la Comunidad; Revista Chilena de Infectología; 22 (Supl 1); S26 – S31; 2005.
- Miranda, G.; Díaz, J.; Arancibia, P.; Antolini, M.; Díaz, C.; Vidal, A.; Manifestaciones Radiológicas de la Tuberculosis Pulmonar; Revista Chilena de Radiología; 10 (4); 2004.
- Camacho, A.; Moreno, J.; Acosta, G.; Elizondo, A.; Comportamiento Clínico, Radiológico y Microbiológico de Pacientes Adultos con Absceso Pulmonar en un Hospital de Enseñanza; Neumología y Cirugía de Tórax; 66 (4): 156 – 160; 2007.
- Ibarra, C.; Kelly, J.; Fernández, M.; Guía Diagnóstico-Terapéutica: Tumores y Masas del Mediastino; Revista del Instituto Nacional de Enfermedades Respiratorias; 14 (1); 2001.
- Salisbury, J.; Piñeyro, L.; Makformaciones Arteriovenosas Pulmonares. Aproximación a una Patología poco Frecuente a partir de Tres Casos Clínicos; Archivos de Medicina Interna; 33 (2); 2011.
- Martín, A.; De la Cruz, Ó.; Pérez, G.; Complicaciones de la Neumonía Adquirida en la Comunidad: Derrame Pleural, Neumonía Necrotizante, Absceso Pulmonar y Pioneumotórax; Asociación Española de Pediatría; 2017.