Paznokcie - skąd biorą się białe plamki?
Paznokcie każdego z nas różnią się swoim kształtem, kolorem i strukturą. Na ich wygląd wpływa też bardzo wiele czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Z pewnością jednak nieraz i u wielu różnych osób zdarzyło Ci się zaobserwować przebarwienia i charakterystyczne białe plamki na płytce paznokcia.
Wbrew temu, co głoszono przez lata, białe plamki, którymi pokryte są paznokcie wcale nie świadczą o niedoborze witamin czy też wapnia. Przebarwienia te posiadają nawet swoją naukową nazwę, “leukonychia”, a kryć za nimi może się wiele przyczyn. Przeczytaj ten artykuł i poznaj fakty i mity na ten temat.
Fakty i mity o białych plamkach
Z pewnością nieraz widziałaś u kogoś lub też zauważyłaś u samej siebie, że paznokcie z nieznanej przyczyny pokryły się niewielkimi białymi plamkami i przebarwieniami.
Gdy jeszcze byliśmy dziećmi, dziadkowie czy rodzice często tłumaczyli nam, że powinniśmy po prostu pić więcej mleka, jako że takie plamki to znak, że w organizmie brakuje nam wapnia.
Dzisiaj wiemy już jednak, że teoria ta nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Właśnie dlatego poniżej chcemy omówić fakty i mity o białych plamkach na paznokciach. Zaczniemy jednak od krótkiej klasyfikacji rodzajów przebarwień, z jakimi możemy się spotkać.
1. Leukonychia punctata
Niewielkie białe plamki pokrywają płytkę paznokcia od góry do dołu. Jest to najczęściej spotykany rodzaj przebarwień paznokci u dzieci. Powodem są niewielkie, ale często powtarzające urazy.
2. Leukonychia striata
Są to przebarwienia występujące w postaci ułożonych równolegle bądź poprzecznie na płytce paznokcia linii. Najczęściej pojawiają się u kobiet stosujących przez dłuższy czas manicure hybrydowy czy żelowy. Podobne zmiany mogą dotknąć także kobiet poddających się chemioterapii.
3. Leukonychia partialis
Są to przebarwienia pojawiające się tylko na konkretnym obszarze paznokcia, najczęściej przy samym wolnym brzegu, czyli skraju płytki.
4. Leukonychia totalis
W przypadku tego rodzaju leukonychii, paznokcie niemal całe stają się białe, o jednolitym zabarwieniu całej płytki. Tego rodzaju przebarwienie występuje jednak stosunkowo rzadko. Najczęściej jest to zmiana dziedziczna i wrodzona.
Jak niedobór cynku wpływa na paznokcie?
Jak już wspomnieliśmy, białe plamki na paznokciach nie mają nic wspólnego z niedoborem wapnia w organizmie.
Może się jednak okazać, że przyczyną rzeczywiście jest niedobór substancji odżywczej – w tym przypadku może być to kwestia cynku i jego niewystarczającej ilości w naszym ciele.
Białe plamki czy linie mogą przecinać paznokieć od nasady aż po brzeg. Przesuwają się one wraz ze wzrostem paznokci. Niedobór cynku może być źródłem tego problemu estetycznego, prowadzi bowiem do uszkodzenia struktury paznokcia, która na płytce jest widoczna właśnie jako biała linia czy plamka.
Paznokcie o nieregularnym zabarwieniu mogą być także objawem takich schorzeń jak:
- łuszczyca
- zapalenie nerek
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego
- choroba wrzodowa
Nieodpowiednie nawyki żywieniowe i niedobór pewnych substancji odżywczych również mogą przyczyniać się do zmiany wyglądu paznokci. To właśnie takie substancje są odpowiedzialne za strukturę i wzrost paznokcia, dlatego też ich brak w organizmie może prowadzić do pewnych zaburzeń. Oto one:
- witamina B6
- witamina A
- żelazo
- cynk
Gdy w organizmie brakuje tych substancji, prowadzi to nie tylko do przebarwień i występowania plamek na paznokciach, ale także do ich znacznego osłabienia. Paznokcie stają się wówczas słabe, kruche, łamią się i rozdwajają.
Inne przyczyny przebarwień na paznokciach
Paznokcie pokryte plamkami i przebarwieniami to najczęściej nie problem zdrowotny, ale estetyczny. Mimo wszystko warto wiedzieć, jak ich uniknąć, jeśli chcemy cieszyć się pięknymi i zadbanymi dłońmi.
Jedną z przyczyn przebarwień może być na przykład stan zapalny lub zniszczenie płytki paznokcia, które prowadzą do anormalnej keratynizacji.
Warto pamiętać o tym, że paznokcie rosną w tempie 2-3 mm na miesiąc. Oznacza to, że gdy widzimy na płytce paznokcia przebarwienie czy białe plamki, prawdziwa przyczyna mogła zajść nawet kilka miesięcy wcześniej. Oczywiście wiele naszych codziennych nawyków czy praktyk może wywoływać leukonychię. Oto niektóre z nich:
- Obgryzanie paznokci czy skórek;
- Zbyt intensywny manicure lub stosowanie produktów chemicznych;
- Prace manualne;
- Częste uszkodzenia i skaleczenia skóry;
- Intensywna praca na komputerze;
- Codzienne mikrourazy;
- Sprzątanie bez rękawiczek ochronnych;
- Ciągłe malowanie paznokci;
Jak zadbać o paznokcie?
Na chwilę obecną nie istnieją żadne specjalistyczne sposoby leczenia leukonychii; jedyną szansą, by pozbyć się nieestetycznych przebarwień jest cierpliwe oczekiwanie, aż paznokcie odrosną i będzie można je obciąć lub spiłować.
Jeśli plamki na paznokciach do tego czasu będą Ci bardzo przeszkadzać, zawsze możesz pomalować paznokcie i przeczekać najgorszy moment.
Oczywiście są przypadki, kiedy konieczna może okazać się wizyta u dermatologa. Jeśli przebarwienia pokrywają coraz większą powierzchnię płytki lub ciemnieją, wówczas warto udać się do specjalisty, który oceni, czy nie jest to przewlekły problem ze strukturą paznokcia.
Warto także wdrożyć pewne środki zapobiegające przebarwieniom:
- Dbaj o higienę i odpowiednie nawilżenie i odżywienie dłoni.
- Unikaj lakierów i zmywaczy do paznokci o wysokiej zawartości substancji chemicznych.
- Po każdym malowaniu pozwól paznokciom odpocząć przynajmniej jeden dzień przed nałożeniem kolejnej warstwy.
- Do sprzątania i innych prac domowych zawsze zakładaj rękawiczki ochronne.
- Dbaj nie tylko o krawędź i płytkę paznokcia, ale także o skórki.
- Jedz produkty bogate w cynk, takie jak bakalie czy kiełki pszenicy.
- Zadbaj o odpowiednią codzienną dawkę witaminy A. Znajdziesz ją w marchewce, dyni czy brzoskwiniach.
Jeśli wprowadzisz w czyn proponowane przez nas rady, Twoje paznokcie już wkrótce będą piękne!
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Anomalías de la uña. Mediplus.
https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/003247.htm - Fingernails: Do’s and don’ts for healthy nails. Mayo Clinic Staff. (2018).
mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/nails/art-20044954 - Leukonychia on finger nails as a marker of calcium and/or zinc deficiency. Morgan Z, et al. (2011). onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-277X.2011.01175_23.x