Jak dbać o siebie po ekstrakcji zęba? 8 porad

Przestrzeganie zaleceń po ekstrakcji zęba przyspiesza proces gojenia oraz ogranicza ryzyko komplikacji. Co należy mieć na uwadze?

Napisane i zweryfikowane przez dentysta Vanesa Evangelina Buffa.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu zęba z kości, w której jest umiejscowiony niesie ze sobą pewne konsekwencje. Po ekstrakcji zęba należy odpowiednio o siebie dbać, by rana dobrze się goiła.

Interwencja przeprowadzana jest w znieczuleniu miejscowym, by pacjent nie odczuwał bólu. W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie znieczulenia ogólnego. Specjalista następnie wyrywa ząb z tkanki, która go podtrzymuje.

Następnie obluzowuje go i wykręca z tkanki miękkiej, która go otacza. Trudniejsze przypadki wymagają zastosowania narzędzi przecinających dziąsła, usuwających kości lub dzielących ząb na mniejsze fragmenty.

Gdy ząb zostanie usunięty, w miejscu po nim tworzy się skrzep odpowiedzialny za gojenie rany. Odpowiednia pielęgnacja jest kluczowa dla powrotu do zdrowia. W poniższym artykule wyjaśniamy, jak należy o siebie dbać po ekstrakcji zęba.

Kiedy ekstrakcja zęba jest konieczna?

Ekstrakcja zęba to dość często przeprowadzany zabieg. Chociaż stomatolodzy robią, co mogą, by ratować zęby, czasami usunięcie jest jedynym wyjściem. Oto możliwe przyczyny takiej konieczności:

• Infekcja zęba: gdy nie ustępuje pod wpływem antybiotyków, nawraca, nie daje się wyleczyć endodoncją lub rozszerza się na inne parte ciała.
• Ryzyko infekcji: u pacjentów, których układ odpornościowy nie funkcjonuje w optymalny sposób problemy z zębem mogą stanowić ryzyko dla zdrowia.
• Próchnica: gdy jest bardzo zaawansowana i mocno zniszczyła ząb. Czasami nie da się rozwiązać problemu za pomocą borowania i plomb.
• Złamany lub uszkodzony ząb: uszkodzenie mechaniczne mogą doprowadzić do konieczności usunięcia zęba.
• Zaawansowana parodontoza: utrata tkanek podtrzymujących zęby może skutkować ich ruchomością i koniecznością przeprowadzenia ekstrakcji.
• Stłoczenie zębów: przypadki, w których zęby nachodzą na siebie. Ekstrakcja stanowi wówczas element leczenia ortodontycznego.
• Problemy z zębami mądrości: gdy zęby te nie mają dość miejsca, powodują ból, infekcje i inne kłopoty. Wówczas trzeba je usunąć.

Jak dbać o siebie po ekstrakcji zęba?

Po ekstrakcji zęba należy przestrzegać pewnych zasad, by ułatwić gojenie się rany. Zasadniczo gojenie trwa 7 do 10 dni, zależnie od typu zabiegu i lokalizacji zęba.

W pierwszych trzech dniach ból może być silny, a do tego mogą pojawić się krwiaki i opuchlizna. Pielęgnowanie skrzepu zajmującego miejsce po usuniętym zębie to klucz do odpowiedniego gojenia się rany.

Przestrzeganie zaleceń lekarza pozwala uniknąć komplikacji i prowadzi do szybkiego gojenia się rany. Co należy mieć na uwadze? Przeczytaj poniższe rady.

1. Uciskać rankę

Po zabiegu stomatolog nałoży gazę i każe ją przygryźć. Ucisk trzeba utrzymywać przez 30 do 60 minut (specjalista wskaże czas).

Gaza ma za zadanie zatrzymać krwawienie i przyspieszyć formowanie się skrzepu. Jak już wspominaliśmy, utworzenie się skrzepu w miejscu po usuniętym zębie jest konieczne dla odpowiedniego gojenia się rany.

Gaza nie powinna pozostawać w jamie ustnej zbyt długo, gdyż mogłaby się przykleić. Wówczas usunięcie jej mogłoby spowodować wyciągnięcie skrzepu i utrudnienie gojenia.

Po upływie wskazanego przez lekarza czasu, gazik się usuwa. W przypadku nadmiernego krwawienia, które nie ustaje godzinami, można ponownie przygryźć gazik, ale należy też skonsultować się ze specjalistą.

2. Chłodzić bolące miejsce

Zimno łagodzi stan zapalny, zapobiega powstawaniu krwiaków i daje ulgę w bólu. Dlatego nakładanie kompresów z lodu jest bardzo pomocne.

Zimno powinno się aplikować od razu po zabiegu, w interwałach trwających nie dłużej niż 10 minut. Potem należy zrobić trwającą tyle samo przerwę i nałożyć ponownie. Zbyt długo trwające przykładanie lodu do skóry uszkadza tkanki.

Co więcej, należy unikać przebywania w pobliżu źródeł ciepła takich jak grzejniki czy kuchenka. Lepiej też nie wychodzić na słońce ani w ogóle na zewnątrz, jeśli panuje upał.

3. Jeść miękkie i chłodne pokarmy

Po ekstrakcji zęba powinno się unikać spożywania gorących posiłków. By przyspieszyć proces gojenia i ograniczyć wysiłek w tej partii, lepiej jeść miękkie, drobno krojone produkty, które łatwo przeżuć.

Zbilansowana dieta powinna zabierać makaron, jajka, ryby, nabiał i gotowane warzywa, by dostarczać organizmowi wszystkich składników odżywczych. Cynk zawarty w zielonych warzywach i witamina C z cytrusów wspierają proces gojenia.

Warto jeść łyżeczką i przyjmować pokarm małymi porcjami. Twardsze produkty można powoli wprowadzać do diety po upływie tygodnia od zabiegu.

4. Odpoczywać i nie trenować

Po ekstrakcji zęba powinno się unikać aktywności fizycznej i nadmiernego wysiłku, by nie pojawiły się komplikacje. Lepiej nie mówić za dużo i ograniczyć poruszanie ustami.

Zaleca się odpoczywanie z  uniesioną głową w pozycji siedzącej. Pozycja horyzontalna prowadzi do nasilenia bólu i krwawienia wskutek akumulacji krwi. Dobrze jest umieścić na łóżku dodatkowe poduszki pod głowę do spania.

5. Przyjmować leki przepisane przez specjalistę

Po ekstrakcji i po ustąpieniu znieczulenia pojawiają się objawy bólowe i zapalne. Dlatego lekarz zwykle przepisuje leki przeciwzapalne redukujące dolegliwości.

Jeśli ekstrakcji dokonano z powodu infekcji, możliwe, że pacjent bierze antybiotyk. Jeśli tak nie jest, zapewne dostanie go po zabiegu. Antybiotyki należy brać o stałej porze i dbać o systematyczność.

Co więcej, pacjent powinien poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, by ustalić ewentualne zawieszenie kuracji lub zastąpienie ich innymi środkami na czas przed zabiegiem.

6. Nie robić płukanek jamy ustnej

Grunt to nie dopuścić do wypadnięcia skrzepu umiejscowionego w dziurze po usuniętym zębie. Jeśli do tego dojdzie, pojawia się ryzyko infekcji lub zapalenia.

Dlatego też należy unikać robienia płukanek i silnego plucia. Powinno się też ograniczyć ssanie, które może doprowadzić do wypadnięcia skrzepu.

7. Nie palić

Palenie po ekstrakcji jest szkodliwe. Jak już wspominaliśmy, ssanie może doprowadzić do wypadnięcia skrzepu.

Ciepło sprzyja krwawieniu i zwiększa ryzyko krwotoku. Do tego tytoń może wywołać infekcję wskutek obecności toksyn i zaburzenia krążenia w danym miejscu.

8. Dbać o higienę

Trzeba dbać o higienę jamy ustnej po ekstrakcji w celu uniknięcia infekcji. Zęby należy szczotkować jak zwykle i stosować nić dentystyczną omijając miejsce po usuniętym zębie.

Szczotkowanie języka redukuje nieprzyjemny zapach i smak generowany podczas procesu gojenia. Trzeba też dbać o to, by resztki jedzenia nie zbierały się w ranie.

Po kilku dniach można robić delikatne płukanki letnią wodą z solą lub płynem bez alkoholu. Lepiej ich nie wypluwać, a pozwolić im wypłynąć z ust.

Dlaczego higiena po ekstrakcji zęba jest tak ważna?

Odpowiednia higiena po ekstrakcji zęba to klucz do uniknięcia komplikacji. Proces gojenia trwa od 7 do 10 dni. Następnie ubytek kostny zostaje uzupełniony przez organizm.

Przestrzeganie zaleceń lekarza zmniejsza ryzyko wystąpienie komplikacji pooperacyjnych. Te ostatnie obejmują:

• Krwotoki: rana mocno krwawi wiele godzin po ekstrakcji.
• Infekcje: miejsce po usuniętym zębie nieprzyjemnie pachnie, boli, ropieje i puchnie. Twarz i szyja są ciepłe, opuchnięte i bolesne.
• Suchy zębodół: wskutek wypadnięcia skrzepu z miejsca po usuniętym zębie, kość zostaje wyeksponowana. To bardzo bolesna dolegliwość. Dentysta musi wygenerować krwawienie i założyć opatrunek, by proces gojenia się rozpoczął.

Kiedy należy zgłosić się do dentysty?

Możliwe, że mimo stosowania się do zaleceń po ekstrakcji zęba pojawi się któraś ze wspomnianych komplikacji. W takim wypadku należy udać się natychmiast do dentysty lub szpitala.

Do specjalisty trzeba się zgłosić w razie wystąpienia następujących objawów:

• Ból i złe samopoczucie utrzymujące się dłużej niż 2 do 3 dni po ekstrakcji.
• Bóle i dolegliwości w obrębie innych partii ciała (uszy, głowa, szyja).
• Opuchlizna i zapalenie wokół twarzy lub szyi.
• Obecność ropy w ranie.
• Nadmierne krwawienie, które nie ustępuje po przygryzieniu gazika.
• Wysoka gorączka, nudności lub wymioty.
• Mrowienie, skurcze lub utrata czucia w okolicy rany.
• Uczucie ucisku pod językiem.
• Kłopoty z oddychaniem, przełykaniem lub mówieniem.
• Kaszel i ból w klatce piersiowej.

Jeśli po ekstrakcji wszystko układa się dobrze, warto udać się do stomatologa na kontrolę gojenia i porozmawiać o możliwościach zastąpienia utraconego zęba. Specjalista doradzi w kwestii możliwości rehabilitacji i przywrócenia funkcjonalności oraz estetyki.

Odzyskaj uśmiech

Ekstrakcja zęba może budzić lęk i niepokój, gdyż jest to zabieg chirurgiczny niosące ze sobą ryzyko komplikacji. Utrata zęba wiąże się też z koniecznością zastąpienia go.

Dlatego po ekstrakcji powinno się porozmawiać ze stomatologiem o protezie, mostku lub implancie. Co więcej, należy stosować się do zaleceń po zabiegu, by gojenie przebiegało w optymalny sposób.