Endodoncja - czym zajmuje się ten dział stomatologii?
Czy zastanawiałeś się kiedyś, co to jest endodoncja? Cóż, jest to zabieg dentystyczny, który jest wykonywany, gdy próchnica jest tak mocno zaawansowana, że nie może już być leczona wypełnieniem, ponieważ znajduje się zbyt blisko miazgi lub nerwu zębowego. Popularną metodą tego rodzaju leczenia jest leczenie kanałowe.
W momencie, gdy próchnica sięga bardzo głęboka, powoduje martwicę zęba lub zapalenie nerwu, zwane zapaleniem miazgi. Własnie w takich przypadkach interweniuje endodoncja. Innymi przyczynami przeprowadzenia tego typu leczenia są na przykład urazy zębów, złamania, ścieranie lub erozja zębów lub konsekwencji patologii, takich jak bruksizm.
Miazga to mocno unerwiona tkanka wewnątrz jamy zęba. Znajduje się w najbardziej wewnętrznej części, zapewniając unaczynienie i unerwienie każdego zęba. Kiedy z jakiegoś powodu jej stan zaczyna się pogarszać, powoduje to sporadyczny lub ciągły ból.
Zwykle zaczyna się to objawiać dyskomfortem podczas gryzienia i wrażliwością na zimno lub ciepło. Ten etap nazywany jest „odwracalnym zapaleniem miazgi”. Natomiast, gdy ból jest ciągły, długotrwały lub nasila się w nocy, nazywa się to „nieodwracalnym zapaleniem miazgi”.
Endoncja, a metody stosowane przed wprowadzeniem leczenia kanałowego
Przed wykonaniem zabiegu endodoncji powinniśmy zawsze starać się uratować zęba mniej agresywnymi metodami, które obejmują:
- Ochrona miazgi: jest to zabieg przeprowadzany przy użyciu czegoś podobnego do tymczasowego wypełnienia, które pozwala nam leczyć zęba zachowawczo, zapobiegając uszkodzeniu miazgi, które jest nadal odwracalne.
- Powlekanie miazgi: jest sposobem na izolację odsłoniętej miazgi na skutek czyszczenia próchnicy przeprowadzanego pod wypełnieniem, przy użyciu warstwy izolacji leczniczej.
- Pulpotomia, czyli amputacja przyżyciowa: jest zabiegiem polegającym na częściowym usunięciu powierzchownej części żywej miazgi, a następnie pokryciu odsłoniętej miazgi substancjami leczniczymi.
Zobacz także: Próchnica zębów – co to jest i jak powstaje?
Na czym polega endodoncja?
Jest to całkowite usunięcie nerwu zębowego z zaatakowanej chorobą części. Odbywa się to w znieczuleniu miejscowym, podczas którego usuwa się wiązki nerwowe z kanałów korzeniowych za pomocą specjalnych instrumentów dentystycznych.
Instrumenty dentystyczne mogą być zarówno ręczne, które wymagają wykonywania ruchów obrotowych. Ale istnieją również instrumenty mechaniczne, które obracają się dzięki działaniu silnika endodontycznego, który obraca narzędzie przy niskich obrotach.
Kroki, które należy kolejno wykonać w zabiegu endodontycznym to:
- Miejscowe znieczulenie leczonego elementu.
- Otwarcie zęba i kanału, aż do miejsca w którym zaczyna się miazga.
- Usunięcie nerwu z przewodów i ich dezynfekcja.
- Wypełnienie kanałów tworzywem sztucznym.
- Kontrolne prześwietlenie, aby sprawdzić, czy leczenie zakończyło się powodzeniem.
- Rekonstrukcja zęba.
Przeczytaj również: Ropień zęba – 10 domowych sposobów na ulgę!
Czy u dzieci również potrzebna jest endodoncja?
U dzieci przed wykonaniem leczenia endodontycznego zawsze próbuje się wykonać pulpotomię, czyli amputację części miazgi. Jeśli nie jest to możliwe, wykonuje się zabieg zwany „pulpektomią”, który jest odpowiednikiem endodoncji, ale w zębach mlecznych.
Pulpektomia to także zabieg polegający na całkowitym usunięciu miazgi. Następnie przeprowadza się dezynfekcję, oprzyrządowanie i wypełnienie kanału korzeniowego.
Różnica polega na tym, że w zębach mlecznych nie można usunąć całej miazgi z przewodu, pozostawiając około 4 mm na jej końcu.
W ten sposób unikamy możliwego uszkodzenia zarodka zęba stałego, który tworzy się powyżej zęba mlecznego.
Jakie wady ma leczenie endodoncyjne
Podobnie jak we wszystkich rodzajach zabiegów medycznych, również na leczonym zębie mogą wystąpić skutki uboczne lub następstwa, między innymi:
- Kruchość i większe ryzyko złamania.
- Pewna zmiana odcienia i półprzezroczystości zęba.
- Czasami powstaje niewielka blizna promieniotwórcza, która przypomina trwałe zapalenie na końcu korzenia.
Jakie konsekwencje może przynieść endodoncja?
Po leczeniu w kanale korzeniowym ból powinien zniknąć, ponieważ usunięto nerw z zęba. Jednak bardzo często odczuwa się pewien dyskomfort, dopóki nie miną efekty zabiegu. Zazwyczaj może to trwać około dwa lub trzy dni po zakończeniu endodoncji.
Jednak istnieją przypadki, w których endodoncja nie jest ostatecznym leczeniem, albo z powodu niepowodzenia samego zabiegu, z powodu błędów ludzkich, specyficznej anatomii każdego zęba, infekcji itp. Jeśli ma miejsce któryś z tych przypadków, może być konieczne ponowne leczenie kanałowe.
W zabiegu ponownej endodoncji usuwa się wypełnienie przewodów, ponownie czyści, dezynfekuje, a następnie ponownie się je uszczelnia. W ten sposób unikamy usunięcia zęba.
Podsumowując, endodoncja pozwala nam zatrzymać chory element uzębienia, nawet gdy jest bardzo uszkodzony.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Abbott PV. Endodontics – Current and future. J Conserv Dent. 2012;15(3):202–205. doi:10.4103/0972-0707.97935
- Tabassum S, Khan FR. Failure of endodontic treatment: The usual suspects. Eur J Dent. 2016;10(1):144–147. doi:10.4103/1305-7456.175682
- Kishen A, Peters OA, Zehnder M, Diogenes AR, Nair MK. Advances in endodontics: Potential applications in clinical practice. J Conserv Dent. 2016;19(3):199–206. doi:10.4103/0972-0707.181925