Uszkodzenie panewki stawu biodrowego: przyczyny, objawy i leczenie

Uszkodzenie panewki stawu biodrowego często powoduje ból, sztywność, a nawet utratę zakresu ruchu. Wyjaśniamy, dlaczego tak się dzieje i jak się to leczy.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Uszkodzenie panewki stawu biodrowego jest dość powszechną chorobą, zwłaszcza u sportowców. Na przykład u piłkarzy, hokeistów a także tancerzy baletowych.

Uszkodzenie panewki właściwie dotyczy części znanej jako obrąbek panewkowy. Chodzi o pierścień zbudowany z chrząstki znajdujący się między kością udową a biodrem. Zakrywa on zewnętrzną krawędź danej jamy stawowej. W ten sposób obrąbek panewkowy stawu biodrowego pomaga utrzymać w odpowiedniej pozycji najdłuższą kość w ciele.

Uraz ten nie tylko występuje dość często, ale zwykle ma dość poważny charakter, nierzadko wymagając operacji. Dlatego w tym artykule wyjaśniamy wszystko, z czym wiąże się uszkodzenie panewki stawu biodrowego i jak go uniknąć.

Na czym polega uszkodzenie panewki stawu biodrowego?

Zanim wyjaśnimy, czym jest uszkodzenie obrąbka panewki stawu biodrowego, warto najpierw się przyjrzeć, jak wygląda ten staw. Biodro to staw kulisty. Panewka natomiast to wgłębienie w kości biodrowej, do którego pasuje górna część kości udowej.

Ta część, która ma kształt kuli, nosi nazwę głowy kości udowej. Na krawędzi zagłębienia panewki znajduje się pierścień tkanki chrzęstnej, czyli obrąbek. Jak wskazuje artykuł w Sports Medicine Oregon, ta struktura zwiększa stabilność stawu.

Kiedy dochodzi do uszkodzenia obrąbka panewki stawu biodrowego, w zasadzie chodzi więc o uszkodzenie tkanki chrzęstnej. W związku z tym panewka przestaje prawidłowo pełnić swoją funkcję. Jedną z konsekwencji jest utrata części podparcia głowy kości udowej.

Istnieje wiele przyczyn, które mogą prowadzić do tego problemu, zarówno w formie ostrej, jak i przewlekłej. Na przykład może to być wynikiem konfliktu udowo-panewkowego lub choroby zwyrodnieniowej stawów. Jak wspomnieliśmy, uszkodzenie to częściej występuje u sportowców.

Powiązane objawy

Uszkodzenie obrąbka panewki stawu biodrowego czasami nie daje żadnych objawów. Jednak, jak podkreślają specjaliści z Kliniki Mayo, objawy pojawiają się często. Na przykład charakterystyczny ból w biodrze, który rozprzestrzenia się na pachwinę.

Ten ból się pogarsza, gdy osoba chodzi lub spędza dużo czasu siedząc lub stojąc. Niektórzy pacjenci odczuwają ponadto sztywność stawu biodrowego, jak gdyby zakres ruchu był ograniczony.

Staw może również chrupać przy pewnych ruchach nogi lub sprawiać wrażenie zablokowanego. Problem polega na tym, że nieleczony uraz może prowadzić do powikłań. Z czasem wzrasta też możliwość zapadnięcia na chorobę zwyrodnieniową stawów.

Uszkodzenie panewki stawu biodrowego – przyczyny

Jak wskazaliśmy już wcześniej w artykule, uszkodzenie panewki stawu biodrowego występuje częściej u sportowców. Prawda jest taka, że ​​istnieje wiele przyczyn, które mogą prowadzić do tej patologii.

Dlaczego częściej dochodzi do tego uszkodzenia w niektórych dyscyplinach sportowych? Polega to na tym, że niektóre aktywności fizyczne predysponują do nadmiernego powtarzania pewnych ruchów stawu biodrowego. Te ruchy mogą powoli i stopniowo niszczyć staw.

Czynnikami ryzyka dotyczą takich sportów jak golf czy hokej na lodzie. Sporty kontaktowe również często prowadzą do uszkodzenia obrąbka panewkowego. Na przykład futbol amerykański.

Według artykułu opublikowanego w Hosiptal for Special Surgery do tej kontuzji mogą tez prowadzić pewne nieprawidłowości w budowie anatomicznej. Choroby kojarzone z tym uszkodzeniem to choroba zwyrodnieniowa stawów i konflikt udowo-panewkowy.

Ten ostatni problem polega na nieprawidłowym kontakcie głowy kości udowej z panewką biodrową. Może mieć związek zarówno z wadą kości udowej, jak i panewki. Chodzi o to, że taki kontakt powoduje szybsze zużywanie obrąbka.

Jak się diagnozuje uszkodzenie panewki stawu biodrowego?

Rozpoznanie uszkodzenia panewki stawu biodrowego może nie być proste. Lekarz koniecznie musi przeprowadzić prawidłowe badanie stawu. Aby to zrobić, musi uruchomić nogę i poruszać nią w różnych pozycjach.

Jednak zwykle wykonuje się pewne badania uzupełniające, aby wykluczyć inne zmiany. Do najczęściej stosowanych w tym wypadku należy radiografia. Za pomocą obrazu można zaobserwować, czy nie ma złamania lub nieprawidłowości w budowie kości. Jest to szczególnie przydatne, jeśli doszło do urazu.

Ale miękkich tkanek ciała nie można zobaczyć na zdjęciu rentgenowskim. Z tego powodu czasami stosuje się również rezonans magnetyczny.

Leczenie uszkodzenia panewki stawu biodrowego

Uszkodzenie obrąbka to uraz dość trudny do wyleczenia. Chociaż w przypadku niewielkich uszkodzeń leczenie farmakologiczne lub fizjoterapeutyczne może przynieść wyniki, nie można wykluczyć operacji chirurgicznej w celu usunięcia problemu.

Istnieją jednak środki, które lekarz zwykle zaleca we wszystkich przypadkach, niezależnie od tego, czy pacjent trafia na salę operacyjną, czy nie. Jednym z nich jest utrata wagi w przypadku otyłości. Ma to na celu zmniejszenie obciążenia stawu biodrowego.

W przypadku sportowców istnieje prawdopodobieństwo, że lekarz zaleci zmianę pewnych nawyków w aktywności fizycznej. W wielu przypadkach wskazane jest zmniejszenie intensywności lub poszukanie innych form treningu.

Terapie niechirurgiczne

Leczenie ma na celu złagodzenie bólu i zmniejszenie stanu zapalnego, który występuje przy tym urazie. W tym celu zwykle przepisuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne. Na przykład ibuprofen lub naproksen. Na niektóre osoby lepiej zadziałają natomiast zastrzyki z kortykosteroidów.

Inna podstawa leczenia to fizjoterapia. Należy ją przeprowadzać pod nadzorem specjalisty. Chodzi o wykonywanie ćwiczeń, które pomagają odzyskać zakres ruchu stawu.

Fizjoterapia dąży również do zwiększenia siły i rozciągnięcia mięśni i stawu, aby biodra uzyskały lepszą stabilność podczas aktywności fizycznej.

Leczenie chirurgiczne

Operacja chirurgiczna jest często jedną z najlepszych opcji leczenia poważnych uszkodzeń obrąbka panewki. Wykonuje się ją również wtedy, gdy zawiodło leczenie niechirurgiczne. To znaczy, gdy pomimo leków i fizjoterapii nie można opanować bólu ani przywrócić sprawności ruchowej.

Zgodnie z publikacją w Cleveland Clinic, operację uszkodzenia obrąbka stawu biodrowego wykonuje się za pomocą artroskopii. Jest to technika minimalnie inwazyjna, która odbywa się poprzez małe nacięcia. Za ich pośrednictwem wprowadzane są instrumenty niezbędne do naprawy urazu.

Artroskopia wykonywana jest w warunkach ambulatoryjnych. Większość pacjentów może wrócić do domu już tego samego dnia. Zabieg polega na zszyciu uszkodzenia lub zrekonstruowaniu całego obrąbka. Do odbudowy konieczny jest przeszczep zdrowej chrząstki.

Pomimo tego, że zabieg wykonuje się minimalnie inwazyjną techniką, wiąże się również z pewnym ryzykiem. Może wystąpić krwawienie, infekcja lub uszkodzenie nerwów.

Czy można zapobiec uszkodzeniu panewki stawu biodrowego?

Powrót do zdrowia po uszkodzeniu obrąbka panewki stawu biodrowego nie jest łatwy. Czas potrzebny na rehabilitację różni się w zależności od ciężkości urazu. Co ważne, pomimo operacji, w kolejnych tygodniach do chodzenia prawdopodobnie potrzebne będą kule.

W rzeczywistości niektórzy pacjenci dochodzą do siebie w pełni dopiero po kilku miesiącach. Dlatego ważne jest, aby spróbować zapobiec tej kontuzji. W tym celu zaleca się wykonywanie ćwiczeń siłowych a także zwiększających elastyczność nóg i bioder.