Malaria - co warto wiedzieć o tej chorobie?

Malaria to choroba pasożytnicza przenoszona przez komary. Dowiedz się jakie mogą być jej objawy i jak wygląda leczenie.

Przejrzane i zatwierdzone przez: biotechnolog Alejandro Duarte.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Malaria (inaczej zimnica) to pasożytnicza choroba występująca często w krajach tropikalnych wywoływana przez pierwotniaki. Objawy zimnicy pojawiają się zwykle w ciągu kilku tygodni po ukąszeniu przez zakażonego nią komara.

Jednak niektóre rodzaje pasożytów malarii mogą pozostawać uśpione w organizmie nawet przez kilka lat po ukąszeniu. Jeśli podróżowałeś w ciągu ostatnich kilku lat do ciepłych krajów, przeczytaj ten artykuł i dowiedz się jak rozpoznać objawy.

Czytaj dalej!

Malaria – przyczyny i objawy

Malaria to infekcja pasożytnicza, która regularnie występuje na obszarach tropikalnych o ciepłym klimacie. Eksperci szacują, że w 2016 roku w 91 krajach odnotowano 216 milionów przypadków malarii. To o około 5 milionów więcej niż rok wcześniej. Ponieważ ta choroba może zakończyć się śmiertelne, ważne jest, aby zrozumieć jej dokładne przyczyny i wczesne objawy.

Sposoby zarażenia się malarią:

• Najpopularniejszą drogą zakażenia jest ukąszenie komara, który przenosi pasożyty zwane zarodźcami.
• Rzadziej zdarza się, że kobiety w ciąży mogą przenosić chorobę bezpośrednio na swoje nienarodzone dzieci.
• Bardzo rzadko może również rozprzestrzeniać się ona poprzez transfuzję krwi od dawców, którzy są zainfekowani tą chorobą.

Jeśli chodzi o profilaktykę tej groźnej choroby, w 1997 r. podjęto próbę stworzenia syntetycznej szczepionki przeciw malarii. Nad jej opracowaniem odpowiadali członkowie zespołu naukowego doktora Manuela Elkina Patarroyo. Jednak wyniki tej szczepionki były wątpliwe. Osiągnęła ona maksymalną skuteczność 28% w badaniach w Ameryce Południowej.

W 2010 roku WHO zaklasyfikowała niestety szczepionkę jako „nieaktywną”.

Co powoduje malarię?

Choroba ta jest wynikiem zakażenia przez rodzaj pasożyta, który wykorzystuje określony specyficzny gatunek komara jako swojego pierwszego żywiciela. Pasożytem jest Plasmodium falciparum; a najczęściej zakażone komary należą do rodzaju Anopheles.

Gdy komar ukąsi człowieka, pasożyty przemieszczają się wraz z krwią i śliną komara do wątroby. W tym narządzie dojrzewają i ewoluują w formę zwaną merozoitem. Następnie te pasożyty ponownie wchodzą do krwiobiegu i zakażają czerwone krwinki. Tam rozmnażają się i rozkładają zakażone komórki w ciągu 48 do 72 godzin.

Przyczyny większości nieprzyjemnych objawów to:

• Uwalnianie merozoitów do krwiobiegu.
• Niedokrwistość wynikająca z niszczenia czerwonych krwinek – prowadzi do niedotlenienia.
• Duże ilości wolnej hemoglobiny uwalniane są do krwiobiegu po rozpadzie czerwonych krwinek.

Malaria – jakie są jej najczęstsze objawy?

Objawy tej choroby pojawiają się zwykle kilka tygodni po ukąszeniu zakażonego komara. Jednak niektóre rodzaje pasożytów malarii mogą pozostawać uśpione w organizmie nawet przez kilka lat.

Następujące oznaki i objawy zwykle charakteryzują przypadki kliniczne:

• Gorączka
• Dreszcze
• Ból głowy
• Nudności i wymioty
• Ból mięśni i zmęczenie
• Oprócz powyższych u pacjenta z malarią mogą wystąpić również inne objawy. Na przykład, mogą wystąpić: nadmierne pocenie się, ból brzucha lub klatki piersiowej i kaszel.

Malaria – powikłania i komplikacje

Malaria to choroba, która może być śmiertelna. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku pasożytów obecnych powszechnie w tropikalnych regionach Afryki.

W większości przypadków zgony są wynikiem jednego lub więcej poważnych powikłań, do których należą:

• Malaria mózgowa: W niektórych przypadkach komórki krwi z pasożytami blokują małe naczynia krwionośne w mózgu. W rezultacie może wystąpić zapalenie mózgu, powodujące drgawki, a nawet śpiączkę.
• Problemy z oddychaniem: jeśli wystąpi obrzęk płuc, może powodować ciężkie problemy z oddychaniem.
• Ustanie pracy niektórych narządów: Malaria może powodować niewydolność narządów, takich jak śledziona lub wątroba, a nawet śmierć człowieka.
• Niedokrwistość: to zmniejszenie liczby czerwonych krwinek- utrudnia dostarczanie tlenu w organizmie.
• Hipoglikemia: ten stan niskiego poziomu cukru we krwi może prowadzić do stanu śpiączki lub śmierci.

Leczenie malarii

Zanim porozmawiamy o leczeniu, musimy najpierw rozróżnić różne formy malarii. Leczenie nieskomplikowanej postaci, która obejmuje pasożyty, które nie należą do gatunku falciparum, zwykle obejmuje lek o nazwie chlorochina. Pacjenci zazwyczaj przyjmują lek doustnie w formie zawiesiny.

Oprócz chlorochiny istnieją inne alternatywy dla łagodniej przebiegającej malarii, takie jak chinina lub pirymetamina – sulfadiazyna. Na obszarach, gdzie choroba jest odporna na chlorochinę, można również zastosować meflochinę.

Jednak najbardziej ciężką malarię, zwykle wywoływaną przez Plasmodium falciparum i najczęściej oporną na chlorochinę, leczy się chininą podawaną dożylnie. W ostatnich latach zaczęto stosować nowe leki, takie jak artemizynina, meflochina czy halofantryna.