Biegunka zakaźna - dowiedz się więcej na jej temat!
Biegunka to luźny lub wodnisty stolec oddawany przynajmniej trzy razy w ciągu dnia. A biegunka zakaźna to druga najczęstsza przyczyna śmierci w ubogich krajach, jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia.
W krajach zachodnich system sanitarny jest lepiej rozwinięty i biegunki nie stanowią dużego problemu, ale w innych regionach świata mogą prowadzić nawet do śmierci, szczególnie u dzieci. Dlatego też ważne jest poznanie tej choroby. Dowiedz się więcej o biegunce zakaźnej.
Czym jest biegunka zakaźna?
Za biegunkę uważa się oddawanie luźnego stolca przynajmniej trzy razy dziennie. Według badań, u dzieci poniżej 2 roku życia powinno się brać pod uwagę liczbę stolców oddawanych w ciągu 12 godzin i sprawdzać czy nie ma w nich krwi lub ropy.
Biegunka zakaźna powodowana jest patogenami, czyli nie ma związku zatruciem pokarmowym lub problemami takimi jak zespół jelita drażliwego. Mogą wywoływać ją wirusy, bakterie lub pierwotniaki.
Poza danymi medycznymi konieczne jest osadzenie problemu biegunki zakaźnej w kontekście globalnym. Światowa Organizacja Zdrowia podaje ważne informacje na ten temat:
- Biegunki to druga najczęstsza przyczyna śmierci dzieci poniżej piątego roku życia na całym świecie.
- Oznacza to około 525 000 zgonów dzieci rocznie.
- Znacznej części przypadków można by zapobiegać poprzez zastosowanie odpowiedniej infrastruktury sanitarnej i kontroli żywności.
- Problem ten może prowadzić do niedożywienia, utraty zdrowia a nawet do śmierci.
Przyczyny biegunki zakaźnej
Jak dowodzą badania naukowe, biegunka zakaźna powodowana jest przez wirusy, bakterie, pierwotniaki lub ewentualnie pasożyty. Tłumaczymy w skrócie na czym polega każda z form zakażenia.
Bakterie
Co zaskakujące, bakterie powodują tylko 10 do 20 % biegunek zakaźnych. Do najpopularniejszych patogenów zalicza się: Shigella spp., Salmonella spp., Vibrio cholerae, Escherichia coli enterohemorrágica, Aeromonas spp. i Yersinia enterocolitica.
Na szczególną uwagę zasługuje bakteria Campylobacter jejuni, która należy do czterech najczęstszych przyczyn biegunki na świecie.
Wirusy
Wiele wirusów powoduje biegunki, w tym norowirusy i rotawirusy. Są odpowiedzialne za dłużej trwające ostre biegunki. Znane są one także pod nazwą grypy żołądkowej lub wirusowego nieżytu żołądka i jelit.
Pierwotniaki i pasożyty
Niektóre pierwotniaki obecne w wodzie, takie jak Entamoeba histolytica lub Giardia lamblia mogą powodować biegunki zakaźne. Bardziej złożone pasożyty takie jak robaki jelitowe znane pod nazwą naukową Ascaris lumbricoides także mogą być ich przyczyną.
Drogi przenoszenia
Drogi przenoszenia są bardzo różnorodne i zależą od patogenu. Wirusy rozprzestrzeniają się drogą kropelkową, podczas gdy bakterie spożywa się razem z żywnością.
Czytaj teraz: Przewlekła i ostra biegunka: przyczyny i leczenie
Profilaktyka biegunki zakaźnej
Jak podaje Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom najlepszym sposobem zapobiegania biegunkom zakaźnym jest higiena powierzchni kuchennych, picie jedynie uzdatnianej wody i jedzenie produktów poddanych obróbce termicznej lub pasteryzowanych.
Wspomniane mikroorganizmy przenoszone są do ust przez żywność lub wodę.
Inne objawy
Poza płynnymi stolcami mogą pojawić się inne objawy zależne od przyczyny choroby. Według Amerykańskiego Instytutu Cukrzycy oraz Chorób Układu Trawiennego i Nerek (NIH) objawy towarzyszące są następujące:
- Krew w stolcu.
- Gorączka i dreszcze.
- Nudności i zawroty głowy.
- Wymioty.
- Bóle brzucha i wzdęcia.
Czytaj dalej: Biegunka wywołana przez antybiotyki i jej leczenie
Prewencja poprzez odżywianie
Biegunka zakaźna może być powodowana przez bakterie, wirusy, pierwotniaki i inne pasożyty. W krajach zachodnich nie stanowi ona większego problemu, ale w rejonach o gorszych warunkach sanitarnych jest ona drugą najczęstszą przyczyną śmierci.
Najlepszą metodą prewencji biegunki (poza odmianą wirusową) jest unikanie spożywania surowej czy niedogotowanej żywności, jak również jedzenia przygotowanego w niehigienicznych warunkach.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Las 10 principales causas de defunción, Organización Mundial de la Salud (OMS). Recogido a 14 de noviembre en https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death
- Amorín, M. B., Schelotto, F., & Chiparelli, H. (1999). Agentes de diarrea, gastroenteritis. Temas de Bacteriología y Virología para CEFA. Librería Médica Editorial, 303-322.
- Enfermedades diarreicas, Organización Mundial de la Salud (OMS). Recogido a 14 de noviembre en https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/diarrhoeal-disease
- del Sol, C. R. H., Hernández, G. V., Delgado, Z. M., Alemán, R. I. B., Rodríguez, Y. S., & Hernández, G. V. (2017). Bacterias enteropatógenas asociadas a enfermedad diarreica aguda en niños. Acta Médica del Centro, 11(2), 28-34.
- Prevención de las Enfermedades Transmitidas por los Alimentos, CDC. Recogido a 14 de noviembre en https://www.cdc.gov/foodsafety/es/prevention-es.html
- Síntomas y causas de la diarrea, NIH. Recogido a 14 de noviembre en https://www.niddk.nih.gov/health-information/informacion-de-la-salud/enfermedades-digestivas/diarrea/sintomas-causas#:~:text=coli)%2C%20Salmonella%20link%20y%20Shigella,link%20y%20Giardia%20lamblia%20link.