Smutek a depresja – Czym się charakteryzują i jak je rozpoznać?

Każdemu z nas zdarzają się gorsze i lepsze dni - nie zawsze jest to powód do niepokoju, warto jednak wiedzieć, jak rozpoznać depresję i kiedy należy zacząć działać.
Smutek a depresja – Czym się charakteryzują i jak je rozpoznać?

Napisany przez Yamila Papa Pintor

Ostatnia aktualizacja: 25 maja, 2022

Smutek, zwłaszcza jeśli jest przewlekły i utrzymuje się przez dłuższy czas, stosunkowo łatwo jest pomylić z depresją. Mają one bowiem wiele cech wspólnych, warto więc zdawać sobie sprawę także z dzielących je różnic.

Jeśli chcesz dowiedzieć się, czym konkretnie charakteryzuje się smutek, a czym depresja, koniecznie czytaj dalej i poznaj podstawowe różnice.

Smutek – o krok przed depresją

Kiedy pod koniec naprawdę paskudnego dnia mówimy, że mamy strasznego doła, niekoniecznie musi być to od razu sygnałem ostrzegawczym, że z naszym zdrowiem psychicznym dzieje się coś niedobrego.

Każdemu z nas zdarzają się lepsze i gorsze momenty, stresujące dni i paskudne samopoczucie – także psychiczne. Smutek to naturalna reakcja na niepowodzenia, nieprzyjemne sytuacje czy frustrację; można stwierdzić, że jest to całkiem normalny stan psychiczny, niebędący zagrożeniem dla zdrowia czy życia.

Nikt z nas nie jest pozbawionym uczuć cyborgiem, uodpornionym na całe zło tego świata. Załamanie po rozstaniu, smutek związany z pogorszeniem sytuacji finansowej czy frustracja wynikająca z braku możliwości działania to naturalne reakcje świadczące o tym, że jesteśmy po prostu ludźmi.

Tego rodzaju smutek jest jednak bardzo oddalony od poważnego schorzenia jakim jest depresja.

Smutna kobieta

Uczucie smutku i przybicia ustępuje samoistnie, gdy tylko minie trochę czasu lub uda nam się znaleźć rozwiązanie danego problemu. Nieważna jak przytłaczająca w danym momencie wydawała nam się nasza sytuacja – później patrzymy na nią z innego punktu widzenia i wiemy, że czas po prostu pójść dalej.

Jesteśmy w stanie poradzić sobie z wieloma trudnymi sytuacjami – nawet po stracie bliskiej osoby, rozwodzie czy utracie pracy jesteśmy w stanie żyć dalej.

Nawet w tak bardzo kryzysowych momentach naszego życia nie zawsze możemy mówić o depresji, a raczej o smutku, który jest w nich zrozumiały i całkowicie naturalny.

Smutkowi mogą towarzyszyć różne objawy, łącznie z fizycznymi symptomami, takimi jak apatia, bezsenność czy bóle głowy. Wciąż jednak jest to bardzo dalekie od schorzenia jakim jest depresja.

Czym więc jest smutek? Możemy zdefiniować go jako naturalny stan emocjonalny będący reakcją na konkretny epizod, okres w życiu czy sytuację. Są to te momenty, w których pojawia się rozczarowanie, złość czy ból.

Nie należy bać się smutku; czasami wręcz warto sobie na niego pozwolić.

Czym jest depresja?

Zatroskana kobieta

Przejdźmy teraz do definicji i charakterystyki depresji. Zacznijmy od medycznego punktu widzenia, według którego depresja jest chorobą psychiczną w połączeniu z zaburzeniami nastroju.

Istnieją różne klasyfikacje stanów depresyjnych, tak samo jak i cała gama objawów, które mogą, ale nie muszą występować, w zależności od indywidualnych cech i sytuacji każdego pacjenta.

Epizody depresyjne różnią się także czasem trwania – może być to kilka tygodni, a nawet kilka lat.

Niezależnie od tego osoba cierpiąca na depresję potrzebuje pomocy specjalisty. Konieczne jest wsparcie psychologa, czy nawet psychiatry – możliwe jest wówczas skuteczne leczenie i przywrócenie radości życia. Poniżej znajdziesz listę symptomów, które towarzysza depresji.

Występowanie pięciu świadczy o chorobie, chociaż nawet jeden powinien stanowić już sygnał ostrzegawczy.

  • ciągłe rozdrażnienie
  • przewlekły smutek bez wyraźnego powodu
  • brak zainteresowania codziennymi czynnościami czy utrata chęci życia
  • zaburzenia wagi i apetytu
  • nadmierna senność
  • bezsilność, brak energii
  • powolne ruchy, przemęczenie
  • trudności z podejmowaniem decyzji
  • poczucie winy i beznadziei
  • utrata poczucia własnej wartości
  • myśli samobójcze
  • problemy z koncentracją i myśleniem kreatywnym

Niektóre z tych objawów mogą występować także w przypadku smutku, jeśli chodzi o depresję różnica jest jednak taka, że nie widzimy konkretnego powodu naszego samopoczucia.

W przypadku smutku najczęściej przyczyną jest konkretna sytuacja; depresja zdaje się pojawiać bez żadnego powodu i nie potrafimy zidentyfikować przyczyny.

Jak odróżnić smutek od depresji?

Smutek a depresja

Smutek i depresja mogą być do siebie na tyle zbliżone, że warto poznać konkretne różnice pomiędzy tymi dwoma stanami. Oto nasz uproszczony przewodnik:

  • Jeśli przyczyna naszego stanu emocjonalnego jest jasna i konkretna, mamy raczej do czynienia ze smutkiem. Gdy tylko minie trochę czasu lub znajdziemy rozwiązanie danego problemu, smutek ustępuje.
  • W przypadku depresji nasze złe samopoczucie jest przewlekłe i bardzo ogólne. Brak jest konkretnej przyczyny czy źródła negatywnych emocji. Czasami nawet podczas terapii ciężko jest zidentyfikować możliwą przyczynę.
  • Depresja odbija się także silnie na naszych relacjach z innymi ludźmi, czy to z partnerem, rodziną, czy w pracy.

Depresja sprawia, że nasze życie staje się nieinteresujące, nieistotne i męczące. Tracimy sens życia i konieczną do życia energię. Depresja odbiera motywację i radość z jakichkolwiek działań. To wyniszczające i naprawdę niebezpieczne.

Wiele osób zadaje sobie pytanie ,,Skąd mam wiedzieć, czy to depresja?”. Przede wszystkim warto zastanowić się nad przyczyną swojego samopoczucia, a w razie potrzeby nie wahać się poprosić o specjalistyczną pomoc.

W psychologii wykorzystuje się badanie oparte na skali Goldberga, które pozwala wykryć poziom lęku, niepokoju i depresji. Za pomocą serii pytań zadawanych pacjentowi, uzyskuje się odpowiedni wynik, który pozwala na zdiagnozowanie zaburzeń emocjonalnych czy zaburzeń nastroju.

Z kolei przy terapii wykorzystywany jest test oparty o skalę Zunga o nieco bardziej otwartym spektrum; taki indywidualny test pozwala na lepsze zgłębienie swojego stanu emocjonalnego.

Depresja to choroba dotykająca około 5% światowej populacji, głównie kobiet. Choroba ta prowadzi stosunkowo często do prób samobójczych i może zamienić życie człowieka w koszmar. Nie ignoruj więc sygnałów ostrzegawczych i nigdy nie wstydź się prosić o pomoc!


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.