Przemoc emocjonalna - jej skutki dla organizmu

Mimo że nie pozostawia widocznych śladów nadużycia, przemoc emocjonalna ma silny wpływ na nasze życie i może doprowadzić do wielu schorzeń i nieodwracalnych zmian w organizmie. Aby móc sie przed nią obronić, musimy poznać ją od podszewki.
Przemoc emocjonalna - jej skutki dla organizmu

Ostatnia aktualizacja: 27 marca, 2022

Przemoc emocjonalna jest społeczną bądź indywidualną formą zwerbalizowanej agresji. Nazywana jest zbrodnią doskonałą, bo mimo intencji wyrządzenia krzywdy często jej skutki nie są widoczne na pierwszy rzut oka.

Istnieje wiele rodzajów przemocy psychicznej. Mogą być tak subtelne, że nawet same ofiary nie zdają sobie z nich sprawy. Choć przemoc ta nie ma formy fizycznej zostawia równie bolesne ślady na psychice i wywołuje przewlekłe schorzenia w organizmie. To jedna z najczęstszych form przemocy.

W tym artykule poznasz reperkusje, które przemoc emocjonalna zostawia w organizmie w najróżniejszych formach. Dowiesz się jak wpływa na jakość życia, a także poznasz sposoby radzenia sobie z agresją emocjonalną. To bagatelizowana społeczna plaga, w której ból psychiczny zamienia się w trwałe problemy zdrowotne.

Czym jest przemoc emocjonalna?

Tak jak wspomnieliśmy, ale warto to podkreślić: przemoc emocjonalna nazywana też przemocą psychiczną jest rodzajem agresji werbalnej (niefizycznej), która może przyjąć rozmaite formy: wykorzystywanie, poniżanie, obrażanie, izolowanie czy zastraszanie ofiary.

Może wystąpić dyskwalifikowanie ofiary z życia i umniejszanie wartości, które często pojawia się w sytuacji nierówności społecznej. Nie objawia żadnych widocznych dowodów takich jak siniaki czy zadrapania, stąd jest niezwykle trudna do udowodnienia. Słowo oprawcy przeciwko zeznaniom ofiary.

przemoc psychiczna dwoje ludzi

Ale to nie jest jedyny problematyczny aspekt tego rodzaju agresji. Innym ważniejszym jest brak wiedzy i świadomości na temat emocjonalnego terroru. Nierzadko nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, na czym ona polega i jak często jej doświadczamy bądź też jesteśmy sprawcami.

“Brak przemocy prowadzi do najwyższej etyki, która jest celem całej ewolucji. Dopóki nie przestaniemy krzywdzić innych stworzeń, ciągle będziemy dzikusami”.

-Thomas Alva Edison-

Wpływ przemocy emocjonalnej na zdrowie

1. Zaburzenia snu

Przemoc psychiczna zwykle powoduje zaburzenia snu. Ponadprzeciętna dawka presji ze strony oprawcy i nieustanna przemoc werbalna wzbudza w nas stany lękowe i stres co prowadzi do bezsenności. W rezultacie przewlekłe upokorzenia mogą powodować nawet zaburzenia nerwowe i choroby serca.

Co doprowadza do bezsenności? Oczywiście strach przed oprawcą. Insomnia jeszcze bardziej osłabia ofiarę, bowiem zabiera energię potrzebną do konfrontacji. To błędne koło, które dodaje siły agresorowi. Ponadto niedostateczna ilość snu sprawia, że organizm staje się podatny na wszelkie schorzenia.

smutna brunetka

2. Zaburzenia odżywiania

Osoby, które spotkały nadużycia werbalne i przemoc emocjonalna mogą cierpieć na zaburzenia związane z odżywianiem się. Obniżone poczucie wartości i obarczanie się winą kreują w nas przeświadczenie, że nie zasługujemy na nic wartościowego. Ta deformacja w psychice prowadzi do:

Przemocy psychicznej towarzyszy zdeformowany wizerunek własnego ciała. Zaburzenia odżywiania powodowane są samotnością, poczuciem frustracji, stanem lękowym i tłumioną złością.

U ofiar przemocy emocjonalnej bardzo często pojawia się zapalenie żołądka (ostry ból brzucha, zgaga, pieczenie).

3. Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze to kolejny dowód na to, że przemoc emocjonalna może pozostawić ślady w organizmie. Ciągła czujność i niepokój powoduje wzrost ciśnienia we krwi. Dlaczego? Umysł wysyła sygnały do naszego ciała, ostrzegając przed potencjalnym niebezpieczeństwem a to powoduje wzrost ciśnienia tętniczego.

Reasumując jest to strategia obronna organizmu osób, które narażone są na psychiczne znęcanie. Kiedy martwimy się o nasze zdrowie, lub żyjemy w ciągłym lęku – ciśnienie naturalnie wzrasta.

4. Depresja

Stany depresyjne są następstwem nieustannego znęcania się nad ofiarą. Przemoc emocjonalna prowadzi do absolutnej udręki umysłowej. Istnieje wiele cech charakterystycznych przemocy psychicznej, które prowadzą do głębokiej depresji lub innych mentalnych zaburzeń.

Z czego może składać się przemoc emocjonalna? Oto kilka powszechnych zachowań:

  • Szantaż
  • Niekontrolowana zazdrość
  • Pozbawienie wolności i kontrola pieniędzy
  • Obelgi i upokorzenia słowne
  • Pełna kontrola relacji społecznych
  • Inwigilacja prywatności
  • Krzyki, poniżenia i pogarda
  • Kontrola odzieży 
  • Wymuszane stosunki seksualne
  • Dominacja i zniewolenie

Jeśli jakiekolwiek z podanych zachować dotyczy Ciebie lub członka Twojej rodziny – nie wahaj się zgłosić o pomoc. Istnieją specjalne infolinie dla osób dotkniętych tym problemem. Pomoc specjalisty może okazać się niezawodna.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Coker, A. L., Davis, K. E., Arias, I., Desai, S., Sanderson, M., Brandt, H. M., & Smith, P. H. (2002). Physical and mental health effects of intimate partner violence for men and women. American Journal of Preventive Medicine, 23(4), 260–268. https://doi.org/10.1016/s0749-3797(02)00514-7
  • Dokkedahl, S., Kok, R. N., Murphy, S., Kristensen, T. R., Bech-Hansen, D., & Elklit, A. (2019). The psychological subtype of intimate partner violence and its effect on mental health: protocol for a systematic review and meta-analysis. Systematic Reviews8(1), 198. https://doi.org/10.1186/s13643-019-1118-1
  • Kimber, M., McTavish, J. R., Couturier, J., Boven, A., Gill, S., Dimitropoulos, G., & MacMillan, H. L. (2017). Consequences of child emotional abuse, emotional neglect and exposure to intimate partner violence for eating disorders: a systematic critical review. BMC Psychology, 5(1), 33. https://doi.org/10.1186/s40359-017-0202-3
  • Koo, D. L., Nam, H., Thomas, R. J., & Yun, C. H. (2018). Sleep Disturbances as a Risk Factor for Stroke. Journal of Stroke20(1), 12–32. https://doi.org/10.5853/jos.2017.02887
  • Mwakanyamale, A. A., & Yizhen, Y. (2019). Psychological maltreatment and its relationship with self-esteem and psychological stress among adolescents in Tanzania: a community based, cross-sectional study. BMC Psychiatry19(1), 176. https://doi.org/10.1186/s12888-019-2139-y
  • Rantala, M. J., Luoto, S., Krama, T., & Krams, I. (2019). Eating Disorders: An Evolutionary Psychoneuroimmunological Approach. Frontiers in Psychology, 10, 2200. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.02200
  • Rivera, P. M., Fincham, F. D., & Bray, B. C. (2018). Latent Classes of Maltreatment: A Systematic Review and Critique. Child Maltreatment23(1), 3–24. https://doi.org/10.1177/1077559517728125
  • Simmons, J., Wijma, B., & Swahnberg, K. (2015). Lifetime co-occurrence of violence victimisation and symptoms of psychological ill health: a cross-sectional study of Swedish male and female clinical and population samples. BMC Public Health15, 979. https://doi.org/10.1186/s12889-015-2311-3
  • Wassing, R., Benjamins, J. S., Dekker, K., Moens, S., Spiegelhalder, K., Feige, B., Riemann, D., van der Sluis, S., Van Der Werf, Y. D., Talamini, L. M., Walker, M. P., Schalkwijk, F., & Van Someren, E. J. (2016). Slow dissolving of emotional distress contributes to hyperarousal. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America113(9), 2538–2543. https://doi.org/10.1073/pnas.1522520113
  • Wilkins, N., Myers, L., Kuehl, T., Bauman, A., & Hertz, M. (2018). Connecting the Dots: State Health Department Approaches to Addressing Shared Risk and Protective Factors Across Multiple Forms of Violence. Journal of Public Health Management and Practice, 24, S32–S41. https://doi.org/10.1097/phh.0000000000000669; texto completo

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.