Przemoc słowna - sześć sygnałów, że jesteś ofiarą

Przemoc słowna nie pozostawia widocznych ran ani śladów na ciele. Jest jednak równie - o ile nie bardziej - szkodliwa i bolesna, jak przemoc fizyczna. Bywa jednak, że nawet same ofiary nie zdają sobie sprawy z tego, iż są maltretowane...
Bernardo Peña

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Bernardo Peña.

Napisany przez Okairy Zuñiga

Ostatnia aktualizacja: 28 lutego, 2023

Słowa kryją w sobie niebywałą moc. Mogą Cię podnosić lub powalać, uspokajać Cię bądź ranić dogłębnie. Wiele osób zapomina o tym i wszczyna konflikty, które są neutralne lub nawet pozytywne. Gdy w grę wchodzi jednak przemoc słowna, sprawa ma się już zupełnie inaczej…

Przemoc słowna to coś znacznie więcej, niż zwykła sprzeczka, nieporozumienie bądź kłótnia. Jej ofiarą padają głównie kobiety. Jest to forma agresji mająca na celu ranienie drugich swoimi słowami, zamiast pomagać drugim rozwijać się i być lepszymi ludźmi.

Gdy już bolesne słowa dotrą do naszego umysłu i serca, gdy zakotwiczą się w naszym wnętrzu, bardzo ciężko jest dostrzec, że staliśmy się ofiarą tego rodzaju przemocy. Dlatego też w dalszej części artykułu opowiemy Ci, jakie są główne objawy tego, iż dotknęła Cię przemoc słowna.

1. Przemoc słowna to niekoniecznie krzyk

Być może wyobrażasz sobie, że ofiary przemocy słownej codziennie słyszą głośne krzyki. Nic bardziej mylnego. W rzeczywistości chodzi bowiem o cały zbiór zachowań, poprzez które manipuluje się ofiarę, aby zwątpiła w to, w co dotąd wierzyła, co umie i aby przestała ufać swojej pamięci.

Agresor może używać gróźb, że Ci zaszkodzi bądź, że wyrządzi krzywdę komuś, kogo kochasz, ale niekoniecznie. Fakt, że ktoś nie zachowuje się agresywnie wcale nie świadczy o tym, że nie stosuje agresji.

Co więcej, agresor może wykazywać zachowania z pozoru niezmiernie życzliwe i pełne miłości, przez co jeszcze bardziej wzmacnia efekt swojego działania. Osoba będąca ofiarą agresji słownej zawsze żyje w strachu przed tym, że agresor straci panowanie nad sobą i zedrze z siebie “życzliwą” maskę.

2. Twój partner boleśnie Cię porównuje, wini Cię o wszystko i jest zaborczy

Partner, którego bronią jest agresja słowna nieustannie będzie Cię porównywał – i to z kimkolwiek. Z Twoją ładniejszą przyjaciółką lub ze swoimi najbliższymi przyjaciółmi. Zawsze dowiesz się z jego ust, że jest ktoś w czymś lepszy od Ciebie.

W niektórych okolicznościach może się to dziać w bardzo subtelny, niemalże niezauważalny sposób. Jako przykład może być na przykład przytaczana jakaś sławna osobistość, nieważne. Cechą wspólną jest fakt, że masz poczuć się gorsza lub gorszy.

Doświadczysz również obwiniania za wszystko, nawet za to, czego nie jesteś w stanie kontrolować. Będziesz słyszeć krytyki za Twoją pracę, wypłatę, Twój sposób ubierania się, Twoje ciało… W sposób ciągły i dewastujący będą Ci wypominane Twoje defekty.

Rzekome defekty, ponieważ agresor niesprawiedliwie wyolbrzymia.

Ponadto, zawsze będzie miał w zanadrzu coś niemiłego na temat Twoich przyjaciół. Zwłaszcza, jeśli są płci przeciwnej. Osoba agresywna nienawidzi, gdy odbierasz telefony od kolegów i nie lubi, gdy aktywnie prowadzisz życie towarzyskie.

3. Tak naprawdę nie wiesz, kiedy jesteś obiektem obraźliwych uwag

Wszyscy uważają, że bardzo łatwo jest się zorientować, iż jesteśmy ofiarą agresji werbalnej. Prawda jest jednak zupełnie inna. Wiele osób, które zetknęły się z nią już w dzieciństwie, nie są w stanie się zorientować, że znów padły ich ofiarą.

Nie zapala się ich “kontrolka ostrzegawcza”, ponieważ przestała działać już bardzo dawno temu.

Co więcej, agresor może sprawić, że poczujesz się źle stosując żart lub anegdotkę, opowiadając coś z pozoru niegroźnego. Może to być poniżający komentarz, któremu towarzyszy wielki uśmiech, ale w rzeczywistości to nic innego, jak atakowanie Twoich kompetencji, zdolności i Twojej wartości.

Nieważne, że z zewnątrz wygląda to na objaw słodyczy. Musisz zadać sobie jedno proste pytanie: “Jakie uczucia wywołują we mnie te ‘niewinne’ komentarze?”.

4. Sam zaczynasz stosować agresję na drugich…

Możesz nadal być ofiarą nadużyć słownych, sam zmienić się w agresora albo… robić obie te rzeczy jednocześnie. Prawda jest taka, że błędne koło agresji jest bardzo trudne do przerwania.

Jest ono prawie niemożliwe, chyba, że naprawdę dostrzeżesz, iż coś jest nie tak i poszukasz pomocy specjalisty, który przerwie łańcuch zachowań.

Być wychowywanym w środowisku, w którym rodzice nie byli w stanie kontrolować swoich emocji może sprawić, że dziecko z czasem stanie się człowiekiem agresywnym. Nie wiedząc, jak radzić sobie z trudnymi emocjami, jego bronią stanie się agresja słowna.

Z drugiej strony, jeżeli udało Ci się zakończyć związek, w którym cierpiałeś ten rodzaj agresji, jest bardzo prawdopodobne, ze sam staniesz się agresorem w kolejnym związku. Dlatego to takie ważne, by szukać pomocy specjalisty jak najszybciej.

5. Jak się czujesz?

To bardzo ważne, by na każdym etapie rozwoju związku zadać sobie jedno proste pytanie: “Jak się czuję?”. Szczere odpowiedzenie sobie na nie pomoże Ci zrozumieć, czy partner sprawia, że jesteś naprawdę szczęśliwa lub szczęśliwy. A także czy dodaje Ci pewności siebie i poczucia własnej wartości.

Jeżeli w Twoim związku pojawiła się agresja słowna, Twoje poczucie własnej wartości będzie bowiem pierwszą rzeczą, która ucierpi.

Im więcej czasu będziesz znosić bolesne komentarze, tym łatwiej zaczniesz w nie wierzyć. Obrazy, krytyka i niesprawiedliwe oceny “wrosną” w Ciebie i nie będziesz już w stanie odróżnić, co jest prawdą, a co nie.

Zaczniesz czuć strach lub smutek przy Twoim partnerze lub nawet na samą myśl o tym, że niebawem się z nim spotkasz. Stopniowo będzie Cię opuszczać siła…

6. Przemoc słowna to problem, który musi zostać zauważony

Wszyscy mamy wady i przechodzimy czasem trudne chwile. To fakt. Co więcej, to całkiem naturalne, że w każdym związku pojawiają się różnice zdań i kłótnie. Co jednak nie jest normalne to pozwalanie, by partner:

  • Sprawiał, że czujesz się gorsza lub gorszy. Oczywiście, istnieją i zawsze będą istnieć osoby, które Cię przewyższają. Nie zapominaj jednak o tym, że jest wielka różnica między pokorą a negatywnymi sygnałami, którymi ktoś Cię zasypuje.
  • Sprawiał, że pojawią się u Ciebie negatywne emocje takie jak głęboki smutek, a nawet depresja. Jeżeli przez cały czas czujesz się źle, a partner wywołuje więcej negatywnych emocji niż tych dobrych, musisz nauczyć się stawiać granicę.

Czy po przeczytaniu tego artykułu uświadomiłeś sobie – że chociaż w niewielkiej mierze – jesteś ofiarą agresji słownej? Jeśli tak, nie wolno Ci tego zignorować. Czas coś zmienić. Poszukaj pomocy specjalisty, terapeuty, psychologa – i uwolnij się jak najszybciej możesz.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.