Dziecięca czkawka - jak ją okiełznać?

Dziecięca czkawka jest jednym z bardziej irytujących odruchów organizmu zarówno dla rodziców jak i dla dziecka. Mimo, że nie stanowi zagrożenia dla życia, warto jest znać pewne naturalne środki, które pomogą w jej zapobieganiu i leczeniu. 
Dziecięca czkawka - jak ją okiełznać?

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Dziecięca czkawka może niepokoić rodziców, zwłaszcza kiedy pojawia się systematycznie. Pamiętaj jednak, że mimo powszechnego przekonania: czkawka nie musi ostrzegać o żadnej poważniejszej chorobie. Nie zmienia to faktu, że może bardzo irytować nasze dziecko.

Większość noworodków spotyka się z tym problemem. Co istotne, jest to zjawisko nieszkodliwe i nie wymaga specjalnej kuracji.

W rzeczywistości, jak wiemy: pojawia się nagle i znika. Dorośli mają w zwyczaju radzić sobie z czkawką na najróżniejsze sposoby: picie z odwrotnej strony szklanki, cukier, wstrzymywanie powietrza.

Mówi się, że czkawka oznacza, że ktoś o nas myśli. Odkładając mity i sympatyczne przekonania na bok – warto dowiedzieć się jakie są naturalne środki łagodzące objawy tego irytującego symptomu.

Oczywiście, niektórzy z rodziców szarpią swoje nerwy myślą, że dziecięca czkawka męczy i denerwuje ich potomka. Zazwyczaj szuka się skutecznego rozwiązania, to właśnie dlatego tu jesteś, prawda?

Na szczęście mamy dla Was kilka wskazówek, które uspokoją czkawkę w kilka chwil. 

Dziecięca czkawka – czym właściwie jest?

Czkawka to odgłos spowodowany mimowolnymi skurczami mięśni przepony i krtani. Takie zakłócenia pracy przepony są normalne, a czkawka zdarza się już w życiu płodowym.

Czkawka u dzieci najczęściej oznacza niedojrzałość układu nerwowego. Jest rezultatem wielokrotnych, mimowolnych i gwałtownych skurczów przepony. Przepona to mięsień oddzielający klatkę piersiową od jamy brzusznej, który odgrywa bardzo ważną rolę przy naszym oddychaniu. 

Jak pewnie udało Ci się zauważyć na własnym przykładzie, kiedy pojawia się u nas czkawka: zamiast wdychać, wydychamy powietrze. Struny głosowe są wtedy zamknięte i dlatego wydajemy charakterystyczny dźwięk towarzyszący czkawce.

Dokładnie to samo dzieje się w organizmie Twojego malucha. Zazwyczaj “błąd” w oddychaniu szybko znika. Warto powtórzyć, że nie jest niebezpieczny, a dziecko wkrótce odzyskuje normalny rytm oddechu.

dziecięca czkawka niemowle

Dziecięca czkawka – najczęstsze przyczyny

Jak dotąd nie udało się jeszcze dokładnie ustalić przyczyn czkawki występującej u dzieci. Istnieje kilka teorii dotyczących tego zjawiska. Jedna z nich sugeruje wspomnianą niedojrzałość układu” href=”https://pl.wikipedia.org/wiki/Uk%C5%82ad_nerwowy” target=”_blank” rel=”noopener”> nerwowego i trawiennego u dziecka.

Niedojrzałość układu nerwowego a dziecięca czkawka

Układ nerwowy odpowiedzialny jest przede wszystkim za kontrolę wszystkich naszych mięśni. Kiedy wystąpi podrażnienie nerwu przeponowego i błędnego: uruchamiane są w organizmie mimowolne ruchy przepony. Tak powstaje czkawka. Jaki ma wpływ na nasze dziecko?

Wszystko wskazuje na to, że dziecięca czkawka związana jest z niedojrzałością tego układu. Zgodnie z tym, wcześniaki, których narządy są mniej rozwinięte: są bardziej narażone na występowanie czkawki.

Ponadto badania potwierdzają, że symptom ten pojawia się częściej przed ukończeniem szóstego miesiąca życia.

Niedojrzałość układu pokarmowego a dziecięca czkawka

Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że niemowlęta mają jeszcze niedojrzały układ trawienny, który jest bardziej podatny na towarzyszące czkawce objawy i dyskomfort. U wielu niemowląt czkawka pojawia się zwłaszcza, gdy dziecko ma przepełniony brzuch, ponieważ układ pokarmowy nie radzi sobie z dużą ilością przyjętego pokarmu.

niemowlę je

Zważając na fakt, że zaburzenia trawienne nadmiernie stymulują przeponę dziecka, innymi przyczynami występowania czkawki mogą być:

  • Rozciąganie się żołądka przy pobieraniu powietrza podczas ssania pokarmu matki.
  • Trudności dziecka związane z uchwyceniem sutka, które sprzyjają pobieraniu powietrza do organizmu.
  • Używanie smoczków o niewłaściwej formie fizjologicznej dla dziecka.
  • Niedostosowane butelki i smoczki z bardzo dużymi lub bardzo małymi otworami.
  • Nieodpowiednie postawy w czasie jedzenia.
  • Refluks żołądkowo-przełykowy.
  • Niepokój lub stres emocjonalny.
  • Zmiany w temperaturze żołądka i ciała.
  • Ułożenie malucha bez wcześniejszego upewnienia się, że dziecku odbiło się chociaż jeden raz.
  • Dieta, w której występują nieodpowiednie pokarmy dla niemowląt. 

Dziecięca czkawka – jak ją ukoić?

Ustępuje około 3 miesiąca życia. Najuciążliwiej doświadczają jej dzieci przedwcześnie urodzone. Częstotliwość występowania czkawki u dzieci maleje zwykle z wiekiem.

Czkawka zazwyczaj trwa zaledwie kilka minut, jednak może występować nawet kilka razy dziennie. Oczywiście w wielu przypadkach nie potrzeba wielkiego wysiłku aby ją zwalczyć. Nie zmienia to faktu, że warto posiadać elementarną wiedzę na temat technik kojących czkawkę u naszego dziecka.

Oczywiście, pamiętaj że nie są to magiczne sztuczki, które od razu i na zawsze zlikwidują czkawkę. Istotnie nie działają we wszystkich przypadkach.

Przede wszystkim zapoznaj się z najpowszechniejszymi metodami i znajdź tę, która może okazać się skuteczna w walce z czkawką Twojego dziecka.

niemowlę leży na plecach

Metody uspokajające czkawkę

  • Bardzo ważny jest odpowiedni sposób karmienia piersią, który jest bezpośrednio powiązany z występowaniem czkawki u dzieci. Ważne jest, aby matka karmiła dziecko kiedy jest spokojne i zanim dopadnie je wilczy głód. W ten sposób będzie jadło wolniej i uniknie połykania zbędnego powietrza.
  • Jeśli czkawka pojawi się już w czasie jedzenia – pierwszym krokiem będzie zmiana pozycji malucha, odprężenie dziecka i próba odbeknięcia. Przed wznowieniem karmienia dziecka najlepiej poczekać aż czkawka zniknie.
  • Gdy dziecko je zbyt szybko, najlepiej jest wstrzymać na chwile karmienie i zacząć od początku po kilku minutach. To pomoże zapobiec połykaniu dużej ilości powietrza.

Dziecięca czkawka jak i ta u dorosłych – to naturalny odruch organizmu. Nie wywołuje ona bólu u naszego potomka.

Jeśli jednak towarzyszy jej silny płacz i trwa nawet do kilku godzin: warto zwrócić się do pediatry. Pamiętaj, że kiedy objaw utrzymuje się nawet do 48 godzin: stanowi źródło dużego dyskomfortu i zmęczenia dla dziecka.

Co ważne, skutkuje zaburzeniem przyjmowania posiłków, kłopotami ze snem i spadkiem masy ciała. W innych przypadkach możemy być spokojni.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.